Saturday, June 09, 2007

Die Kunswerk van R600 000 000 en Die Plek van Kalmte. Die spiritualiteit van omgee in plaas van woede en haat.

Die koerant het 'n prominente berig oor Damien Hirst, omstrede Britse kunstenaar wat nou al jare lank opslae in die kunswêreld maak. Hy het onlangs 'n kunswerk gemaak met die titel, "For the Love of God". Dit is 'n lewensgrote skedel van platinum met met 8601 diamante bedek is en wat 50 miljoen pond werd sou wees (R600,000,000). Hirst is nou een van die bes betaalde lewende kunstenaars in die wêreld.

'n Herhalende tema in sy werk is sy ontnugtering met godsdiens. Godsdiens faal nou in meer as een opsig, volgens hom. Maar dit beteken nie dat 'n mens die kerk moet afbreek nie. 'n Mens moet 'n alternatief aanbied (vir hom die wetenskap - daarom beeld hy mediese temas uit). Dan vertel die koerant meer oor sy werk, oor sy vrese soos die jare toeneem, vir die dood en sy toenemende waardering vir die kosbaarheid van die lewe.

Indrukwekkend. Roem. Rykdom. Nadenke oor die dieper dinge.

Op die volgende bladsy, weggesteek tussen die ander berigte is die verhaal van Mary Blewitt. Sy is volgens die artikel 'n stil vrou met 'n goedige gesig en gevlegte hare. Haar ouers het uit Rwanda gevlug om die slagting in 1959 te ontkom. Later is hulle terug daarheen. Mary was in Kenya toe die nuwe slagting in 1994 gebeur het. Sy kon eers nie terug nie, want die grens was toe. Uiteindelik het sy weer by haar oupa se dorpie uitgekom. Vyftig van haar familie is opgekap in stukke en in 'n groot gat gegooi wat toe met grond bedek is. Die reën het die gat oopgespoel en sy kon selfs van die ledemate, arms, hande en klere herken.

Vir 5 maande het sy dooies begrawe en oorlewendes getroos. 200 000 wesies het oorleef. Sy was woedend, hatig, gefrustreerd. Maar haar ouers het haar geleer om nie ander te blameer nie omdat dit self-vernietigend is. Sy het 'n Oorlewingsfonds begin om haar energie te kanaliseer. Die fonds samel vir die wesies skoolgeld in vir hul onderwysopleiding. Hulle bou ook 'n skuiling (Rustige oord / Humura, the "Calm Centre") vir getraumatiseerde oorlewendes. Hulle befonds klein boerderye en beroepsopleiding. Hulle help 29 000 weduwees, 11 000 wesies en 40 000 afhanklikes in Rwanda.

Hirst en Blewitt in die Financial Times van 26/27 Mei 2007 op bladsy 1 en 2 van die bylaag oor Life & Arts. Humura Sentrum. Plek van Kalmte. Bladsy 1 wys 'n funky Hirst foto met rooi sokkies en leerbaadjie met jeans. Blewitt se foto is van 'n besoek aan 'n dorpie in Rwanda. Sy is eenvoudig aangetrek, glimlaggend aan die gesels met twee inwoners.

Terwyl Blewitt praat, vertel sy: "Pyn gaan nie weg nie. Rou gaan nie weg nie. Maar ons mag nie ophou werk nie en ons moet nie ons geliefdes vergeet nie. Ek het gedink ek is gelukkig dat ek kon ontkom. Nou weet ek nie so seker meer nie. Ek moes dalk by hulle gebly en die lewe met hulle gedeel het. Want ek het nie geweet nie..." Sy hou op met praat om tot haarself te kan kom.

Die berig oor Hirs eindig met 'n vraag of hy ooit meer direk kommentaar op die wêreld gelewer het. Die vraagsteller wil graag meer van sy lewensfilosofie weet, veral omdat dit so weggesteek is. Hirs haal Sylvia Plath aan vir 'n antwoord. Sy het opgemerk dat sy niks voel as sy na die ontploffing van 'n atoombom kyk nie. Sy stel veel eerder belang in die gedagtes van 'n moeë dokter wat nagdiens doen of in 'n baba wat gevorm word, vinger vir vinger, in die donkerte. Dit is wat kuns behels. As dit 'n atoombom begin skilder, verloor dit sy krag.

Lees Hirs dalk op 28/29 Mei van Blewitt as hy die onderhoud met hom klaar bekyk het?

Daardie dogterjie in Rwanda wat oornag haar ma kwyt is nadat sy deur 'n Vigs geinfekteerde soldaat verkrag en in stukke gekap is, wat iewers in 'n dorpie in Rwanda die kans kry om skool toe te gaan... Wat iewers 'n Oasis, 'n Rusoord, 'n Kalm Plek het om in te skuil omdat iemand weet dat dit nie help om te haat nie.

En dan die ryk, beroemde Hirs met sy R600,000,000 se kunswerk. En sy soeke na 'n alternatief.

Wanneer kom hierdie wêrelde bymekaar uit?

No comments:

Post a Comment

Note: Only a member of this blog may post a comment.

Blog Archive