Vroomheid en godsaligheid

Vir my is “vroom” ‘n mooi woord. In die ou dae is gepraat van “godsaligheid,” maar min mense gebruik dit. Party mense hou weer nie van “vroom” nie, omdat dit hulle aan skynheiligheid laat dink, maar by my is dit anders. Ek begin egter al hoe meer dink albei hierdie woorde help ons om iets van die mistieke mens se gebedslewe te verstaan.

Daar is wel ‘n baie klein gaping tussen vroomheid en skynheiligheid. Dikwels verwar ons vroomheid met ‘n innerlike drang om mooi heilig uit te styg en om in jou godsdiens uit te blink. Daar is nie iets verkeerd met on behoefte aan geloofsgroei nie, maar dit word ‘n probleem as dit ek is wat in my geloof groei. Johannes die Doper het hieroor helder lig laat skyn: Hy moet meer word en ek (ook in my vroomheid) minder. Die mistikus is juis iemand wat weet dat die ou mens waarvan ‘n mens ontslae moet raak, ook die mens se behoefte om God as gelyke te sien en te behandel, insluit. ‘n Mens het dan die skyn van heiligheid, maar dit is ‘n heiligheid waarin jy as die goeie een uitblink (dink maar: Fariseër en tollenaar).

Egte vroomheid is iets anders as prestasie-gedrewe heiligmaking. ‘n Vroom mens is ‘n godsalige mens – iemand wat sy saligheid of geluk (salig is die vredemakers, ens.) in God vind. ‘n Vroom mens wag op God, vertrou op God en eer God. Al die aandag van die gelowige mense is weg van hom- of haarself op God gerig. “God moet meer word, ek minder.”

Dit beteken dat die vroom mens nederig is, sonder enige dunk van hom- of haarself. So iemand is leeg aan hom- of haarself, nie geïnteresseerd in wat hy of sy voor God kan presteer nie. Die vroom mens dring nie aan om dinge van God te vra of op te eis nie (Vra! Eis! Bid! Draai God se hand – hoor ek sowaar oor die naweek). Die vroom mens gee nie om om onbekend te wees nie. ‘n Egte mistikus was altyd onbewus van of onbekommerd oor sy of haar eie reputasie en roem. ‘n Vroom mens wil juis in die skaduwee leef – die skaduwee van God. En die vroom mens is iemand met leë hande. “Here, hoe kan ek tog arrogant wees en dink dat ek vir U iets kan aanbied en by U kan presteer?” Hy of sy het ‘n innerlike leegheid sodat die ruimte wat daar is heeltemal deur God opgeneem kan word.

Vroomheid soos hierdie bring egte, innerlike vrede, want dit soek niks nie, begeer niks nie, wil nie die eie wil en begeertes uitleef nie.

Om diep in die geloof in te groei is om oop te word vir wat God van my vra, vir my gee, om te wag op God, op die mistieke teenwoordigheid van God, op die vervulling met die Heilige Gees.

Dit is baie uitdagender as wat dit lyk, want soms laat God diep, swaar stormweer oor ons losbars. Soms toets God ons tot op die grein van ons bestaan. Kom daar dan swaarkry in jou lewe of oorval diepe trauma jou, hoef dit nie ‘n mens se vrede weg te neem nie. Want ons vrede gaan alle verstand te bowe. Dit bly by ons, ongeag wat ook al oor ons pad kom. Elke pyn word ‘n geleentheid om te vra hoe ‘n mens God se wil in jou lewe kan gehoorsaam. Elke teleurstelling, elke dolksteek in jou hart, elke doodshou, bied die kans om te soek na God se liefde. Elke mislukking bring ‘n mens by die punt dat ‘n mens besef die eenheid met God is al wat regtig saak maak.

Maar hoe werk dit prakties? ‘n Vroom mens is deurdrenk van God se liefde: al wat regtig saak maak, die belangrikste ding wat ‘n mens ooit kan doen, te midde van alle trauma, pyn, teleurstellings of mislukkings, is om God as die Beminde lief te hê. Hoe het ‘n mens God lief? Deur die liefde wat God aan ons gee in alles wat oor ons pad kom, te vind en te omhels.

Om dit te kan doen, moet die vroom mens soek om God in gebed te aanskou. ‘n Vroom mens is ‘n godsalige mens: hy of sy is biddende salig gelukkig in God se liefde. Egte heiligheid is om in God se liefde jou geluk te vind.