Vas en vreugde (3)

Wanneer ‘n mens vas, is ‘n mens se gedagtes in self-ondersoek besig met dinge wat in ‘n mens se lewe skeefgeloop het en waaroor ‘n mens spyt het. Dit is ‘n tyd van berou – vandaar Aswoensdag, het ons gesien, waarin ‘n mens as te ware in “sak en as” is en die as op ‘n mens se voorkop gemaak word.

Dit is soos wanneer ‘n mens in die lydenstyd die lydensweg van Jesus volg met die bewussyn hoe daardie lyding vertel van die mens se harde verset teen die geskenk van die Liefde. ‘n Mens kan maklik op hierdie menslike verwerping bly fokus. Jesus se lyding kan dus meer ‘n skuldgevoel oor die mens se verset teen God wakker maak, as wat dit die dieper moment – die Liefde wat die verset oorwin, na vore bring.

In die praktyk kry ‘n mens hierdie reaksie nogal dikwels wanneer mense byvoorbeeld weier om die nagmaal te gebruik oor iets wat verkeerd gaan in hulle lewe. Hulle kyk vas teen hulle skuld of ander se skuld, en eien nie die genade toe wat juis ondanks die skuld geskenk word en ‘n mens bekragtig om nuut te leef en te vergewe.  

Vas, ook die berouvolle nadenke oor Jesus se lyding, bied juis die oomblik om die “afgod” van eie sonde-besef te deurbreek. Die lydenstyd moet mense help om hulle op God se genade te beroep. Dieselfde gebeur wanneer ‘n mens vas. Deur vas word die aandag sterker op God as God van liefde gerig as op ‘n mens se eie ervarings waaroor ‘n mens berouvol nadink. Nouwen skryf dat vas mens eerder moet bring by die punt dat ons besef God se barmhartigheid is groter as ons skuld. Waar anders ontdek ‘n mens God se goedheid as in die liefdesgawe van die Seun – die Een wat sy lewe afgelê het vir sy vriende?

Dit is waarom vas saamloop met die lees van Bybeltekste, nadenke daaroor, gebed, stil wees en gedurige afsondering tot God. Die gedagtes word opgetel, juis verby alle konkrete, aardse dinge na die Bron van die Liefde.

Om te vas bring dus vreugde. Dit kom nou wel nie maklik nie. En tog, vele vertel hoe hulle tydens ‘n vas, ten spyte van die ontbering, of miskien juis deur die ontbering, ‘n ligte gevoel oor  hulle voel kom. Dit is meer as net ‘n ligtheid omdat ‘n mens in afsondering is. Dit is meer as net die afskud van al die onnodige laste wat ‘n mens dra, of die toeëienig van God se vergifnis. Dit is ‘n dieper ligtheid wat te doen het met die wete dat ‘n mens in God se wil leef, meer nog, dit is die nuwe krag wat ‘n mens voel as iemand wat op God wag.