Huis van Wely, 'n appelgebakje en geluk

Voor ek by die beloofde artikels kom, moet ek eers die kronologiese orde eerbiedig: Vanaf Luton vlieg ons 'n skrale 40 minute Amsterdam toe. Op syn Engels skaars 'n hop en 'n jump, veral nadat ons in Ely om 5 vm opgestaan het en tot 9 vm op die lughawe moes wag vir ons vlug.

Ons land op Schiphol en stap deur breë gange in 'n gebou wat my altyd oor sy oop argitektuur fassineer. Ons is op ons jaarlikse huis-uitruil, Julie-maandse besoek aan Amsterdam. Maar dit is nie net die afgelope 5 jaar se besoeke wat die plek onder my vel laat inkruip nie. Iets meers, 'n dieperstruktuur, byna argetipies al, kwalifiseer ons gevoel vir die plek. Voel vir my my Franse voorouers het lank genoeg hier deurgebring voordat hulle skipgevat het, in 1689, Suid-Afrika toe, dat die plek verdere houvas op my kry. Kaasland het my tweede huis geword, al maak die Hollanders my soms mal.

As jy in Amsterdam aankom, is daar sommige dinge wat jy dadelik doen. Die onttrekkingsstuipe moet so gou as moontlik na 12 maande besweer word: Van Schiphol af, aangekom by die eerste stasie, Amsterdam Zuid WTC, is dit vir ons 'n paar minute om straat af Stadionkade te bereik en af te pak. En toe inkopies by Albert Heijn, maar eintlik maar net om op pad terug by Huis van Wely aan te doen.

In ons lekkerbek-familie het Huis van Wely in Beethovenstraat 'n simbool van perfeksie en salige genot geword. Dit is 'n op syn Hollands 'n "banketbakkery," in 'n onlangse koerantartikel beskryf as 'n "gerenommeerde Amsterdamse firma voor het hogere snoepgoed." Seer hogere, wat ons betref. In die tempel van hogere kulinariteit is koekies, sjokolade, en roomys (patisserie, chocolaterie en glacerie) by dosyne, by dosyne, handgemaak, uitgestal in 'n fyn fees van totaal suiwere meesterskap. En soos die grootbaas-eienaar dit formuleer, dit gaan om "product, entourage en verpakking." Die koekies is van faam, bekroond en bekend op afstande. Sjokolade word deesdae volgens eie huisresep gemaak. Vir van die roomys word egte vanielje gebruik, wat tot die grootbaas se ontsteltenis oor die Hollandse gebrekkige waardering vir "het hogere snoepgoed" hulle aanvanklik laat dink het dit is grond wat in die roomys beland het. Elke koek is 'n kunswerk en lyk daarna.

Niemand mag sterwe voordat hy 'n besoek gebring het aan http://www.huizevanwely.nl nie.

Maar Huis van Wely is peperduur vir lekkerbekke uit 'n land wat 'n agtergeblewe wisselkoers het. Toe ek dus Saterdagoggend, 'n halfuur nadat ons in Stadionkade ingetrek het, by die banketbakkery instap, moes ek 'n yslike R29 opdok vir 'n klein appeltertjie wat so groot soos my hand se palm is. Ons wil gereeld ietsie gaan afhaal, maar ons gereeld is nie so oordadig soos ons dit sou wou gehad het nie. Maar ons probeer ons bes om by te bly by die betekenis daarvan.

Die tertjie is darem groot genoeg dat ons twee dadelik elkeen die een helfte met ons tee kon eet en die middag die ander helfte met ons koffie. Die grootbaas vertel dat 'n mens 'n stukkie van hulle sjokolade eers op die punt van jou tong moet sit en dan moet proe watter geure daar loskom. Dit moet jy maar ook met hulle appel-tertjies doen, seg. 'n Onverwagte amandelgeur neem beheer van jou sinne oor en jy sit in 'n salige sielerus die banketbakkerskuns en prys. Voor ons die tertjie sny, eers 'n foto neem vir die kinders. Hulle kom almal oor 'n week kuier en moet net per e-pos met 'n digitale foto herinner word hoeveel hulle het om na uit te sien.

Wat my laat dink aan die koerantartikel wat ek gister lees waarin 'n nuwe Hollandse groep bymekaar kom om 'n "stadige" lewenspas te bevorder. Ons jaag alles af en geniet niks nie, glo hulle. En daarom is ons ongelukkig. Ek sit en proe aan my Van Wely apperltertjie en bedink stadig die totale ervaring. "De ware vakman onderscheidt zich door een product te maken, dat op eenzame hoogte staat," sê hulle webblad. Dis mooi, hierdie eensame hoogte. Wat dit natuurlik ook eensamer maak is dat die produk so verganklik is, so tragies eenmalig soos 'n musiek-uitvoering. En tog, terselfdertyd so verruklik, 'n visuele sensasie, dat dit inbrand op jou kollektiewe lewenservaring en ewigheid erf: Soms vorm mense groepies om jou te herinner om stadig te geniet.(Die voorgeslagte het dit wyslik, maar ongewaardeerd, geweet: ""maar ek kou mos my kos ordentlik, ma"). Maar soms beland jy in 'n situasie dat jy nie besluit om stadig te eet en te geniet nie. Die besluit word vir jou geneem. En Huis van Wely neem sulke besluite vir jou. Jy is 'n slagoffer van hul estetiese toorkrag, van hulle kulinere meesterskap. En dan proe jy en jy proe en jy weet: die lewe is soos 'n Huis van Wely appelgebakje: pure genot - as jy maar die regte geselskap het.