Die belangrikste werk van God is ontferming. Oor 'n kernwoord van Spiritualiteit

Ek lees vandag hierdie uitspraak van Meister Eckhart oor ontferming – wat een van die vier sleutelwoorde is waarmee ‘n mens die inhoud van Spiritualiteit kan beskryf.

Hy sê: “Die belangrikste werk van God is ontferming. Dit beteken dat God die mens na die hoogste en suiwerste vlak neem wat sy of hy ooit kan bereik.  God neem aldus die mens na wye ruimtes, in die diepste van dieptes, in ongekarteerde plekke. Daar bewys God ontferming.”

Die opmerking bly nou al die hele dag by my.  Die belangrikste werk van God is ontferming! En dit van Meister Eckhart.

Geen wonder dat Waaijman ontferming as volg beskryf nie: 

“Ontferming is ‘n gesindheid en ‘n gedragspatroon wat in sy goedheid alle neergelegde grense oorskrei. Dit is uiterste vriendelikheid, uiterste behulpsaamheid, meelewing met alle mense en ‘n onbegrensde bereidwilligheid om te vergewe. Ontferming is iets wat direk uit die kern van die geestelike ervaring voortvloei: wie God ervaar, bewys ontferming. Spiritualiteit handel oor die ervaring van onvoorwaardelike Liefde en Een-wees. Hierdie Liefde en Een-wees moet toegelaat word om uit te mond in dade van ontferming. Goddelike ontferming moet oorgaan in menslike ontferming. Dit is noodsaaklik. God se ontferming wil  mense in hul houdings, dade, hul denke en in al die sfere van hul bestaan deurdring. Ontferming wil die hele menslike lewe in homself opneem.”

Só herken jy iemand wat die lewe na die Gees lei. Dit is waarom Spiritualiteit gaan.

Ek voel byna oorweldig deur wat hier staan: In Spiritualiteit gaan dit om “uiterste” ontferming. God neem ons na die wydste van ruimtes en die diepste van plekke om ontferming te gee.

Voorts: Wie met sulke ingespande, ekstreme ontferming leef, leef uit die ontmoeting met God. (Dit word ‘n toets!).

En wie God as die Liefde leer ken het, as God wat met ontferming Een word met die mens, kan nie anders as om hierdie liefde in dade van ontferming te laat deurvloei nie.

Dit is ‘n ontnugterende besef – hierdie wete dat ‘n mens die toets van Spiritualiteit gedop het. Nog meer so: die dieper geknaag, dat ‘n mens die lewe na die Gees eintlik nie gesnap het nie. En die gevoel van verraad: maar was daar dan nie soveel kere die liefdevolle aanraking nie? Hoe dan?

Dink nou: al ons strydgesprekke. Al ons teologie, strydgesprekke. Al daardie sinode’s. Bybelstudiegroepe. Preke. Boeke.

Onwillekeurig, so op die oomblik af, kom Matteus 23:23 by my op. Geen wonder dat Jesus gesê het: Salig is hulle wat barmhartigheid bewys, want aan hulle sal barmhartigheid bewys word.

Hoe om die Bybel geestelik te lees. 'n Ooilammertjie soos 'n dogter.

Natan en Dawid
Julius Schnorr von Carolsfeld, 1851-60.














Daar is die beroemde verhaal wat Natan vir Dawid vertel het nadat Dawid vir Uria laat ombring het om met Batseba te trou (2 Sam. 12:1-7).

Daarna het die Here vir Natan na Dawid toe gestuur. Natan het by hom gekom en gesê: “Daar was twee mans in dieselfde plek. Die een was ryk en die ander arm. 2 Die ryke het groot troppe kleinvee en beeste gehad. 3 Behalwe een ou ooilammetjie het die arm man niks besit nie. Hy het haar aan die lewe gehou, en sy het saam met sy kinders grootgeword. Sy het van sy krummeltjies geëet, uit sy beker gedrink en op sy skoot geslaap. Ja, sy was vir hom soos 'n eie dogter. 4 Daar het 'n besoeker by die ryk man gekom en hy kon dit nie oor sy hart kry om van sy eie kleinvee of beeste te vat en vir die reisiger te slag nie. Toe vat hy die ooilam van die arm man en slag haar vir sy gas.” 5-6 Dawid het hom bloedig vererg oor die man en vir Natan gesê: “So seker as die Here leef, 'n man wat dit oor sy hart kon kry om so iets te doen, moet doodgemaak word, en hy moet viervoudig vir die ooilam vergoed.” 7 “Jy is die man!” sê Natan toe vir Dawid. “So sê die Here die God van Israel: Ek het jou tot koning van Israel gesalf. Ek het jou teen Saul beskerm.”

Dit is ‘n duidelike, helder, maklike verhaal: Die storie gaan oor ‘n ryk man wet baie vee en ‘n arm man man wat net een ooilammetjie gehad het. Die arm man is mal oor die ooilammetjie: sy eet brood en drink melk saam met hom – en slaap nog op sy skoot ook. Die lam is vir hom soos ‘n dogter. Toe die ryk man ‘n besoeker kry, wil hy nie een van sy eie vee slag nie.. Hy vat die arm man se een lammetjie en slag dit vir sy gas.


Die storie staan in die Bybel. En omdat ons graag die Bybel in sy konteks lees, roep die storie onmiddellik ‘n klomp historiese en sosio-kulturele vrae by ons op. Waar speel die verhaal af? Waarom moes die ryk man vir sy gas ‘n vee-goed slag? Hoeveel vee moet ‘n mens besit om “ryk” genoem te word? Is dit iets alledaags dat ‘n mens in Bybelse tye ‘n hans-lammetjie kon grootmaak?


Maar ons lees ook die Bybel as ‘n boek wat pragtig geskryf is. Literêre kenners is soms beïndruk met hoe fyn verhale geskryf is. Dit is duidelik dat hierdie verhaal ‘n sterk kontras tussen ryk en arm wil skets: die ryk man se baie vee word beklemtoon. Die arm man, in kontras, het, soos die teks beklemt0on “net een ooilammetjie gehad.” Maar daar is ook ‘n kontras tussen die ryk man wat sy vee “besit” het. En daar was “groot troppe” van hulle. Daarteenoor het die arm “niks besit” nie. Maar hy het, vertel die teks ewe duidelik, ‘n ooilam gehad wat hy nie “besit” nie, maar wat hy baie liefhet.


Aangrypend en Pragtig: rykes se besitters-gierigheid teenoor armes se liefde vir wat hulle darem nog het.


Maar is dit regtig so eenvoudig? Die literêre analise van die teks maak dinge ‘n bietjie moeiliker as bloot ‘n saak van gierigheid. Daar staan tog eintlik iets heel simpatieks van die ryk man. Hy kon dit nie oor sy hart kry om van sy diere te moet slag nie. Hy slag nie aan sy eie diere nie. Sy “skielike liefde” vir sy eie diere is sy groot transformasie. Maar is dit? Is dit nie eintlik ‘n deformasie nie – in die proses gee hy niks om vir die arm man se dier nie. Selfs al is dit die man se enigste dier en selfs al is dit vir hom ‘n troeteldier.


Nou sou ‘n mens nog baie dinge wou vra: Hoe het die arm man gereageer toe die ryke by hom opdaag om sy lam te vat? Wat het van daardie arm man geword? Het hy sy lam afgegee?


Allerhande vrae kan ‘n mens oor die teks vra. En dit is die soort van vrae wat ‘n mens vandag eindeloos in kommentare oor die Bybel sal opspoor. Ons praat van die histories-kritiese benadering. Op baie plekke waar mense oor die verhaal praat, sal hulle vir luisteraars “verduidelik” wat die konteks en wat die vorm van die teks is. Só is ons gewoond om die Bybel uit te lê.


Maar onthou nou: Die profeet Natan bring hiedie verhaal as die Woord van die Here na Dawid. Dit is die “Bybel”, die “teks” waamee hy die wil van die Here aan Dawid bekend maak. En kyk nou wat gebeur as Dawid die profetiese boodskap hoor. Dawid het hom, staan daar, “bloedig vererg.” Die ryke moet sterf, roep hy woedend uit, omdat hy die “oor sy hart” gekry het om so iets te doen. En die arm man moet viervoudig vergoed word.


Só oordeel Koning Dawid. Die ryk is iemand wat geen ontferming getoon het nie (vers 6 – Ou Vertaling).


Wanneer Dawid dus die storie hoor, is dit baie anders as wat duisende mense elke Sondag in die kerk hoor. Dawid vra nie uit na allerhande interessante of belangrike aspekte van die verhaal nie. Hy word so deur die verhaal ingetrek, dat dit hom woedend maak. Terwyl Natan weet dat hy ‘n gelykenis vertel, is die verhaal vir Dawid ‘n ware verhaal. En hy word so ingetrek in die verhaal dat hy onmiddellik as koning sy regsrol uitoefen: hy veroordeel die ryke en hy lewer uitspraak ten gunste van die arme.


Só lees Dawid die “Bybel”: dit is ‘n verhaal om lewe en dood. Dit raak jou tot in die hart en niere van jou bestaan. Dit is ‘n teks wat waar en werklik is.


Watter ironie, dan: Dawid wat so vinnig is om die man te veroordeel, word dan deur Natan veroordeel. Wie is nou werklik die genadelose, onbarmhartige een? Nie die ryke in die verhaal nie, maar Dawid.


Hoe lees ‘n mens die Bybel spiritueel? Soos Dawid: deur toe te laat dat die storie ‘n mens intrek en op jou beslag lê. Dawid vra nie allerhande interessante vrae nie. Hy bekyk nie die affëre van die ryk en arm mens op ‘n afstand nie, asof dit hom nie raak nie. Op ‘n kritieke oomblik laat hy toe dat die teks hom transformeer: hy word deur die storie gemaak tot Regter en tot Vegter vir regte. Die verhaal praat met Dawid, raak hom aan sy hart, bring hom tot handeling en optrede. Dit is die dialogiese kant van die saak.


Wanneer mens toelaat dat Die Bybel met jou in gesprek tree, skryf Waaijman as hy oor die verhaal nadink, gebeur daar nou ander dinge met jou ook.


Skielik besef jy dat Dawid van die begin af in hierdie verhaal te merk is. Hý, die koning wat so hoog opgee oor geregtigheid, is die ryk man wat, soos die verhaal verduidelik, veel besit. Hy is die een wat ander vertrap deur onreg. Ewe skielik ontdek ‘n mens dan dat dit nie ‘n verhaal is wat allerhande historiese en literêre kwessies wil bespreek nie, hoe verhelderend hulle ook al mag wees.


En dan kom ‘n mens by die volgende punt uit: waar ‘n mens toelaat dat die Woord tot jou spreek, jou intrek in sy wêreld, sal die egte transformasie plaasvind. Dan sal die Woord die onreg in ‘n mens se eie hart ontmasker en uitwys. Dit is dan dat ‘n mens naby aan God kom, naby aan die Vuur wat die ongure in ons reinig.


En as ‘n mens die res van 2 Samuel 12 lees, merk ‘n mens waarop die transformasie afstuur. Dit is ‘n verhaal wat vertel hoe Dawid, nadat die profetiese woord hom in sy onreg ontmasker het, sy eie feilbaarheid bely (vers 13) en na die Here se aangesig soek (vers 16 – O.V.!).


Die teks, die profetiese woord wil die mens bring tot die oratiewe moment. Die Bybel transformeer die self-sugtige tot die een wat Sug na God. Dit is hierdie oratiewe en kontemplatiewe moment wat in spirituele hermeneutiek so belangrik is. Dít is waarom Bybel-lees gaan: om dieper te kyk na hoe die teks ‘n mens transformeer tot biddende verlange na God se troostende teenwoordigheid. Dit is dan wanneer God vir ‘n mens egte rykdom gee – die rykdom van ‘n kind met die naam: “Die Here het hom lief” (vers 25).

Dis nou 'n getroue dienskneg

Ontferming en barmhartigheid - oor die hart van die geestelike reis.

“Ontferming” was vir Joodse gelowiges ‘n sleutel tot die geestelike reis. In Afrikaans word die begrip op ‘n egte Bybelse manier as “barmhartigheid” vertaal – wat iets vertel van die hart wat tot die Ander uitgaan.

Die begeerte om ‘n mens te ontferm word aan ‘n mens geskenk. Wanneer ‘n mens ‘n verhouding met God het, streef ‘n mens om die beeld van God as die Barmhartige uit te dra. God is daarom in die Bybel steeds weer die Ontfermer en die Barmhartige. Wie deur God aangeraak is, word by uitstek iemand vol ontferming.

Hierdie motief berus op sleutel-gedeeltes in die Bybel. Dit kom voor in gedeeltes waarin God vir mense meer oor God vertel. In Exodus 34 word beskryf hoe God aan Moses verskyn het met ‘n Self-onthulling. Verse 6-7 is aangrypend.

“Ek, die Here is die barmhartige”. Só begin God in die gedeelte praat. Dít is hoe God heel eerstens bekend wil wees. Dit is die eerste ding wat mense van God moet weet.

Maar gekoppel aan hierdie eerste begrip in Exodus 34:5 is ander ewe ryk, liefdevolle beelde. Kyk hoe word hulle bygevoeg: “Ek is die genadige God, lankmoedig, vol liefde en trou. Ek betoon my liefde aan geslagte en geslagte.” Dit is nie ‘n goedkoop liefde nie, want God voeg by: “Ek vergewe ongeregtigheid, oortreding en sonde, maar Ek spreek niemand sonder meer vry nie. Ek reken kinders en kleinkinders die sondes van vaders toe selfs tot in die derde en vierde geslag”.

In hierdie Bybelgedeelte sien ons dus onder al die ryk, goeie beelde van God, veral Ontferming raak. Só moet ‘n mens in die eerste plek oor God dink.

Ook elders in die Bybel word God se ontferming/barmhartigheid ten nouste aan die goddelike genade geknoop (Ps. 78:38; 86:15; 103:8 en 11:4). Later sou Jesus in sy Bergrede ook weer hierdie motief beklemtoon: “Geseënd is die wat barmhartig is, want aan hulle sal barmhartigheid bewys word” (Mt.5:7). En Jesus vra van sy volgelinge om barmhartig te wees soos hulle Vader in die hemele barmhartig is (Lk.6:36). In Jakobus 5:11 word hierdie motief heel intens beskryf: “Die Here is ryk aan barmhartigheid en ontferming”.

Om ‘n mens te ontferm, is ‘n onmiskenbare teken van hoe geloof in die mens se lewe wortel skiet. Daarom is ‘n “vroom” mens iemand wat ‘n hart het wat oorloop van omgee.

Dit is nie net waar van Christene nie. Die geskiedenis van die Jodedom wys hoe daar steeds weer ook onder Jode groepe wat wat met groot ywer gesoek het om ontferming uit te leef.

In die tyd van die Nuwe Testament was veral die Joodse groep van die Esseners bekend as die “heiliges” – soos Josefus, die geskiedskrywer hulle beskryf het. Hulle het in eenvoud geleef en in nederigheid verlang om God met toewyding te dien. Vir hulle was gebed as werklike ontmoeting met God, hul hemelse Vader, so belangrik dat hulle ‘n uur lank voor hul begin bid het, hulle eers in stilte afgesonder en gemediteer het. Hulle sou vir niks hulle gebed onderbreek nie, selfs nie as hulle lewens in gevaar was nie. Nie eers, word vertel, as daar ‘n giftige slang in die omgewing is nie. Hulle het veral die Sabbatdag as God se rusdag noukeurig onderhou. Daarom sou hulle byvoorbeeld nie droom om op die dag oorlog te voer nie.  En hulle het ook versigtig gelet om niks te sê of te doen wat hulle sou verhinder om hul godsdienstige pligte na te kom nie. Mense wat by die Esseners wou aansluit, moes hul besittings verkoop, alles wat hulle het met hul groep deel en nie oor ander probeer baassspeel nie.

Hierdie groep Jode soek om met liefde en diep respek teenoor God en ander mense te leef. Van God ontvang hulle ontferming. En dit stroom deur hulle na buite om met ander te deel. Maar voordat dit kon gebeur, het hulle hul ingestel om nederig te wees. Daarom het hulle gedurig hulle self ondersoek sodat niks hul verhouding met God kon aantas nie.

Die Hasidim het dus ‘n toegewyde asketiese lewe gevoer. Hulle het vir hulleself hoë ideale gestel. Dit was nie genoeg om goed te wees nie. Die vroom mens moet totaal goed wees. Daarom wou hulle graag sterker as ooit na God soek, met groter inspanning as ooit hulle self in God se diens beskikbaar stel, met intenser aandag as ooit hul instel op die stem van God.

En teenoor ander het hulle veral liefde en respek getoon. En dit het heel prakties na vore gekom daarin dat hulle niks sou doen wat iemand anders pyn sou aandoen nie. 

Of, lees ek vandag met aandag, hulle sou met groot verdraagsaamheid mense se beledigings en uitskellery verduur het.

Om ‘n vroom mens te wees, het dus veral beteken om vir ander om te gee. Dit was nie ‘n wêreldvreemde vroomheid nie. Dit was ook nie ‘n misrabele vroomheid nie. Een van die groot verteenwoordigers van die Joodse vroomheidsbeweging het byvoorbeeld oor die vas geskryf: “As hongerte jou geïrriteerd maak, eet liewer kos sodat jy weer beter kan voel”.

In latere eeu sou ‘n mens in die Jodedom merkwaardige herlewingsbewegings kry waarin vroomheid met sterk ontferming ‘n sentrale motief was. In Spanje, selfs in die tyd van die More en in Duitsland met die beroemde Rynlandse mistici, sou daar Joodse gelowiges wees wat alles op die spel geplaas het om hul verhouding met God in alledaagse vroomheid as ontferming uit te leef.  

Dit is die opvallende van die geskiedenis van die Joodse Hasidim: om vroom te wees, om heiligheid na te streef, beteken om in ontferming te leef. Tot in die fynste detail, gee hulle om – vir God, vir hul eie verhouding tot Gd, vir ander en vir die wêreld. 

Met die terugsit en nadink oor hierdie groot aspek van spiritualiteit, lees ek uiteindelik 'n sinnetjie wat my laat besef waarom 'n mens so intens na ontferming streef. Alles wat 'n mens doen, alle dade waarin 'n mens wys hoe jou innerlike gelaai is met ontferming, is 'n teken van wat in 'n mens se innerlike gebeur. 'n Mens wat in die moeilikste omstandighede, selfs in tye van spot en belediging, kan uitreik na die ander, is iemand in wie se hart God seenend teenwoordig is. Dit is 'n persoon wat innerlik geheilig word. 

Om goed te wees, veral goed te wees teenoor ander, is 'n teken dat 'n mens van binne uit, in 'n mens se diepste innerlike, in God se teenwoordigheid ingeseen word.

Soos 'n mens die berg moeisaam klim, so ryker word 'n mens beloon. Oor geestelike oefening.

Bible Gateway stuur die volgende stuk van Spurgeon oor die Walliese berge uit. Dit laat my dink aan Ignatius van Lojola wat praat van die spore wat Christus in 'n mens se lewe laat wanneer mens as geestelike oefening gedurig op die lewe van Christus ingestel is. 'n Trap van die skoen hier en daar. Maar die rigting is duidelik. En soos 'n mens die spoor volg, word 'n mens dieper in die lewe en denke van Christus ingetrek. 

Dit is daardie deurdrenktheid met die gees van Christus wat die geestelike reis verryk en verdiep. 

"Get thee up into the high mountain."
Isaiah 40:9

 

Our knowledge of Christ is somewhat like climbing one of our Welsh mountains. 

When you are at the base you see but little: the mountain itself appears to be but one-half as high as it really is. Confined in a little valley, you discover scarcely anything but the rippling brooks as they descend into the stream at the foot of the mountain. 

Climb the first rising knoll, and the valley lengthens and widens beneath your feet. 

Go higher, and you see the country for four or five miles round, and you are delighted with the widening prospect. 

Mount still, and the scene enlarges; till at last, when you are on the summit, and look east, west, north, and south, you see almost all England lying before you. Yonder is a forest in some distant county, perhaps two hundred miles away, and here the sea, and there a shining river and the smoking chimneys of a manufacturing town, or the masts of the ships in a busy port. 

All these things please and delight you, and you say, "I could not have imagined that so much could be seen at this elevation." 

Now, the Christian life is of the same order. 

When we first believe in Christ we see but little of him. 

The higher we climb the more we discover of his beauties. 

But who has ever gained the summit? Who has known all the heights and depths of the love of Christ which passes knowledge? Paul, when grown old, sitting grey-haired, shivering in a dungeon in Rome, could say with greater emphasis than we can, "I know whom I have believed," for each experience had been like the climbing of a hill, each trial had been like ascending another summit, and his death seemed like gaining the top of the mountain, from which he could see the whole of the faithfulness and the love of him to whom he had committed his soul. Get thee up, dear friend, into the high mountain

Nie op die manier nie.... Oor sport en min spiritualiteit

Dit kan mos nie anders nie: 'n Mens sien eers die man se oopgesperde oë. 

En jy kan ook nie sy oop mond miskyk nie. Hy is op die punt om iets te skree.

Dan, onwillekeurig, vang jou oog onmiddellik die teenstander se groot, pienk tong. 

En jy sit twee en twee bymekaar.

Dis dan dat jy wens jy ken die speler. Jy sou graag na die game oor 'n koppie koffie met hom wil praat: Is dit skok op jou gesig? Of totale verontwaardiging? Is dit desperaatheid omdat die eindfluitjie enige oomblik gaan blaas? Of is jy net baie kielierig? 

Of jy sou ook met die ander outjie, duidelik 'n flinkdinker, wou praat: Het jy geweet jou teenstander is kielierig? Speel jy altyd so vuil?

Mooi.

Dit

"Jy is altyd by my" - oor ons enigste troos in lewe en sterwe

Die lange Heidelbergse Kategisme van 1563 wat vandag deur die meeste kerke van die reformasie as belydenisskrif bely word, begin met die opvallende vraag.  “Wat is jou enigste troos in lewe en sterwe?” Onlangs het dit my verwonder hoe hierdie vraag ons bewus maak dat alles wat ons glo, ingestel is op ons troos. Die Kategismus wil aan die hand van hierdie vraag alles wat ons bely, benader vanuit die invalspoort van God se troostende nabyheid.

Die antwoord op die vraag is:  Dat ek met liggaam en siel in lewe en in sterwe (a) nie aan myself (b) nie, maar aan my getroue Verlosser, Jesus Christus behoort (c). Hy het met sy kosbare bloed vir al my sondes ten volle betaal (d) en my uit alle heerskappy van die duiwel verlos (e). Hy bewaar my op so 'n wyse dat sonder die wil van my hemelse Vader, geen haar van my kop kan val nie (g). Alles moet inderdaad tot my saligheid dien (h). Daarom verseker (i) Hy my ook deur sy Heilige Gees van die ewige lewe en maak Hy my van harte gewillig en bereid om voortaan vir Hom te lewe (k).

‘n Mens kan maklik hierdie gedeelte se diepe betekenis miskyk. Ons lees daarin van ons sondes, van verlossing en van ‘n lewe van gehoorsaamheid. En dit gaan inderdaad in die gedeelte om alles wat met “my” gebeur en wat “my’ bevry. Maar daar is iets veel diepers: ‘n mens behoort aan Christus, dit is sy heilswerk wat die mens bevry, die hemelse Vader beskik oor die mens se lewe en die heilige Gees stel die mens in staat om vir God te leef. Die fokus is dus ook op wat God doen en wat God vir ‘n mens is.

Dit is iets wat ‘n mens ook raaksien in die beroemde, lang  gelykenis in Lukas 15:11-31 wat Jesus vertel. Dit gaan oor twee seuns. Soms dink ons aan die jongste seun as die swart skaap. Hy is immers die een wat sy pa dood wens, uit sy lewe ban, toe hy so heel vreemd sy erfgeld gaan vra het en dit in die ver land op sy plesier gaan uitmors het.  Baie mense wat graag ander wil verander, die sondaar-jagters onder ons, gebruik hierdie gelykenis om oor die jongste seun allerhande moralistiese praatjies te maak. Hy sou dan ‘n regte ou kwaaddoener, loskop-kind gewees het.  Kyk, vertel hulle, wat gebeur met ‘n mens as jy spandabelrig, losbandig en ondankbaar is. Jy beland tussen die varke. Mense is bly dat die ellendeling bekeerd geraak het, maar hulle sou nog blyer gewees het as hy van die begin af so geleef het dat hy nie sy les op die ou end in ‘n varkhok moet leer nie. In die jongste seun sien ons dus meestal net sonde en bekering raak.

Só ‘n lees van die gelykenis kyk eintlik die heel belangrikste mis. Daardie seun het op ‘n dag deur al sy ellende iets heel spesiaals ervaar. Hy het onthou waar sy ware tuiste was. Dit was die bewussyn van die Vader wat hom tot inkeer gebring het. Maar selfs tóé was hy nog half bekeerd. Hy het huis toe gegaan omdat hy honger was. Omdat hy soos die huurlinge tuis genoeg te ete wou hê. En daarvoor was hy bereid om een van sy pa se werkers en huurlinge te word (vers 19). Sy geestelike reis het begin, maar was nog onvolmaak. Hy was bekeerd, maar sy oog was nog so halfpad op homself en veral op sy maag gerig.  Sy geestelike reis het weer begin, maar was maar wankelrig.

Maar kyk nou wat gebeur: die pa verwyt hom nie, of gee nie vir hom ‘n mooi les oor liefde en oor ‘n goeie lewe nie.  Sy pa voel jammer vir hom innig jammer, hardloop na hom, omhels hom en soen hom aanmekaar. Die seun hom voorgeneem het om by sy Pa om ‘n werkie te gaan smeek. En in die plek daarvan het hy liefde en genade gekry.  Meer nog, hy het ‘n fees bygekry.

As ons op die jongste seun, sy bekering, sy geestelike reis fokus, kan dit maklik gebeur dat ons dit wat werklik saak maak miskyk. En dit is die liefde van die Vader. “My kind, jy met die honger maag,  jy wat nog so sukkel-sukkel terugkom huis toe, hoe bly is ek dat jy hier by my terug is. Ek wil fees hou oor jou en met jou.”

Watter troos – ‘n pa wat so onvoorwaardelik, so vrylik, so onverwytend, so inniglik lief het.

Dit, wil Jesus hê, moet ons raaksien. ‘n Vader wat sondaars liefdevol, feestelik, omhels en omarm. Só ‘n Vader wat ons ‘n hoogheid gee, ‘n feeskleed aantrek, wat nie ‘n haar van ons kop wil laat val nie. ‘n Vader in wie se arms ons tot rus kom.

My enigste troos is ek behoort nie aan jouself nie, maar aan Jesus Christus.

Diep, diep neem Jesus mense weg van hulself, hul ellende, hul seerkry. En bring hulle in die huis van die Vader wat die trane afdroog en ‘n fees berei.

Maar die oudste seun  is ook maar ‘n swartskaap. En eintlik is hy die goeie een, die voorbeeldige kind wat nooit ‘n voet verkeerd gesit het nie. Maar kyk hoe hý ook op homself ingestel is: “Ek dien u jare lank, ek was nooit ongehoorsaam nie, ek het nooit ‘n fees gekry nie.” Hy staan kwaad buitekant, in die donker, en bekla sy lot. Hy is kwaad vir sy pa.

Kyk hoe vertel Jesus dan: die pa herinner die oudste seun dat hy ‘n ryke skat het. Alles wat die pa s’n is, behoort aan die oudste seun. Meer nog:. Wat myne is, is joune. Wat ek besit, behoort aan jou.

En dan kom die hoogtepunte: Vir jou is daar selfs nog ‘n groter rykdom:  “Jy is altyd by my.”  Die oudste seun wil nie die drumpel na die fees oorsteek nie. Hy bly by sy Pa, maar sluit hom af vir die Vader se vertroostende nabyheid.  En tog: Ook hy word nie verwyt nie.

Vir hom, hierdie dikbek-kind,  is hierdie Vader onbegrensd lief, is daar ‘n dringende uitnodiging om fees te hou saam met die Vader.  Die oudste seun kry genade nog voor hy dit wil aanvaar. “Jy is altyd by my.”

Dit is hoe God is: God wat in Liefde, die onvolmaaktes, die feilbares, die swakkes nader trek en in die helder lig van goddelike vreugde en nabyheid wil laat deel. God wil hulle by God hê.

Só is God teenoor hulle wat nog worstel om hul geestelike reis af te lê. Dit is die onpeilbare diepte van die goddelike liefde. En as God só is, is dit nog meer die geval wanneer die droewe tye oor ons pad kom. Só is God altyd, kan ons dan gelowig en getroos bely. Ook in ‘n mens se tye van hartseer, afskeid neem, by die graf, hoor ons die stem helder, troostend sê: “Jy is altyd by my.”  Ons enigste troos is dat ons in lewe en in sterwe aan Jesus Christus behoort.  Niemand, ook nie die dood, kan ‘n mens skei van die Liefdevolle Teenwoordigheid van God.