Dodelike afknouery.

Boelies kry 'n mens sekerlik en lank nie net in skole nie. 

Media-berigte skenk deesdae al hoe meer aandag aan 'n geboeliery in die werkplek. Dit is volwassenes wat ander volwassenes afknou. En dit is volwasse mense wat magteloos in die werkplek ervaar hoe hulle niks kan doen om te keer dat hulle afgeknou word nie.

Dit is 'n vorm van geweld teen ander mense wat vernietigend kan wees, soos die artikel in vanoggend se Trouw uitwys oor 'n onlangse voorbeeld uit Belgie wat vertel hoe 'n geboelie iemand se dood veroorsaak het.  

Hier is egter 'n belangrike punt wat ek in die artikel mis. Nie alle geboelie deur volwasse mense loop uit op 'n geslaan en 'n geskop nie. Die boeliery kan bloot net 'n wilde geskinder, 'n totale verwerping of 'n wrede gespottery wees. Of dit kan ook wees dat 'n baas of kollega's iemand anders saboteer of isoleer omdat hulle hom of haar wil uitskakel.

Hoe kan dit ook nou anders? Boelies verander nie skielik wanneer hulle uit die skool gaan nie. Hulle word grootmense wat hul boeliery voortsit in ander plekke. 

'n Mens sou hierdie voorbeeld wyd moet lees en nie net 'n geboelie in die werkplek raaksien nie. Daar is vele ander vorme van afknouery: want volwasse geboeliery kry ons in gesinne, in universiteite, in die kerk, in vergaderings (selfs sinode's)  en op die sportveld. 

Die vraag is waarom hoor 'n mens so min dat die kerk oor afknouery en 'n geboelie praat? En is 'n afknouery en 'n geboelie nie juis die beste teken van wat werklik in mense se lewens aan die gang is nie - 'n goeie rede waarom die kerk juis daarop bedag moet wees? 

Hoe, sou 'n mens kon vra, kan 'n mens die evangelie ooit beter oorvertel as deur die aandag te vestig daarop dat Jesus juis vir die mense omgee wat deur die samelewing geboelie en afgeknou word.

Hier is die berig in vanoggend se koerant:

Collega's die een ploegmaat vastbinden aan een bureaustoel, de mond dichttapen, slaan en schoppen. Chefs die een ondergeschikte op een kamer zetten zonder telefoon of computer, zodat deze niet kan werken en vanzelf wel zal opstappen. Pesten op het werk is aan de orde van de dag in België, en er staan geregeld gruwelijke voorbeelden van in de krant. Binnen de hiërarchische werkverhoudingen in het land worden 'lastpakken' gemakkelijk gemarginaliseerd of ontslagen en durven mensen het niet snel hogerop te zoeken.

Vorige week pleegde een ambtenaar van de gemeente Sint-Genesius-Rode zelfmoord. In zijn afscheidsbrief gaf hij de pesterijen op het werk als reden op, noemde de naam van de dader en verweet de gemeente gebrek aan steun. De waarnemend gemeentesecretaris ontkende daarop dat de gemeente wist van de pesterijen. Tot zover is dit nog routine.

Maar naar nu blijkt, wisten burgemeester Myriam Rolin, de toenmalige gemeentesecretaris en de personeelsdienst wel degelijk van de klachten. Een Brusselse onderzoeksrechter is op de zaak gezet. Mogelijk volgt een tuchtprocedure tegen de burgemeester.

In de slibcontainer gegooid
In mei vorig jaar kreeg het gemeentebestuur een aangetekende brief van een collega van de man die nu zelfmoord heeft gepleegd. Daarin beklaagde deze man zich over de pestkop, die onder meer collega's bedreigde die overuren maakten, een collega in de slibcontainer op de gemeentewerf had gegooid en kluisjes openbrak om kleding weg te nemen. De briefschrijver vroeg om maatregelen. Nadien zijn er nog brieven van twee andere klagers over deze zelfde pestkop bij het gemeentebestuur bezorgd.

Angst voor de baas
De Belgische overheid probeert het pesten op het werk te bestrijden. Na de zelfmoord van een postbode in 2000 kwam er in 2002 een wet die werkgevers verplicht binnen een bepaalde termijn op klachten te reageren. Want behalve de angst van werknemers voor hun baas, speelt bij de pesterijen ook een rol dat Belgische bazen en autoriteiten graag een probleem voor zich uit schuiven in plaats van oplossen.

Zo suggereerde het gemeentebestuur van Sint-Genesius-Rode, na ontvangst van de brieven, dat de slachtoffers bij een volgende gelegenheid een gedetailleerd verslag zouden maken om aan het gemeentebestuur te overleggen. De gedesillusioneerde werknemers hebben zo'n verslag niet meer gemaakt, en het gemeentebestuur heeft niets meer gedaan.

Mentaliteit veranderen
Volgens het bureau Idewe, een toezichthouder op werkplekken, neemt het aantal meldingen over pesten op het werk toe. In 2005 ging het om 367 meldingen, in 2011 waren er 802 officiële klachten. Minister van werk Monica De Coninck heeft aangekondigd in het najaar een campagne te willen beginnen om de mentaliteit van zowel bazen als ondergeschikten te veranderen.