Om te kyk na ander mense se geestelike oefeninge. Wanneer spiritualiteit in 'n doodloopstraat is.

Sondag is die dag vir kerk-toe gaan. Willens en wetens. Maand na maand. Seisoen na seisoen. Geslag na geslag. Dorp vir dorp.

Dit is waarskynlik een van die mees algemene en oudste geestelike oefeninge.

Die eerste Christene het nie kerk toe gegaan nie, maar gou-gou het dit wyd inslag gevind: die dag waarop die opstanding deur toegewyde volgelinge van Christus bly gevier is, sommer van vroegdag af. Kerkgang het egter dieper, eintlik veral joodse wortels. Dit is iewers verbind met die sinagoge byeenkomste en is dus ook 'n dieptestruktuur in beide Joodse en Christelike tradisies, al is "kerk"   veral 'n Christelike woord en "kerk toe gaan" duidelik 'n Christelike geestelike gebruik en oefening.

As geestelike oefening het kerk toe-gaan dus 'n ryk, wonderlike geskiedenis. 

Die maak nie meer saak, eintlik, vir mense waar dit vandaan kom nie. Mense gee daaraan 'n eie karakter. Stigtelik sit mense in 'n N.G.Kerk voor die diens, sing hulle liedere en luister dan almal geduldig na die preek, wat in afgelope dekades die "hart" van die erediens was. In die Anglikaanse kerk is die liturgie self in die kollig. In pinkstertradisies speel musiek ook 'n groot rol.

Die woord "erediens", seker deesdae al hoe meer outyds op vele ore, vertel iets van die geestelike karakter van kerk toe gaan. Die is 'n tyd om God te vereer, te aanbid en te ontmoet.

Omdat so 'n aanbidding 'n mens omvorm en verander. Ontelbaar kere oor wye wêrelde het mense in eredienste ervaar dat daar iets met hulle gebeur. Hulle lewens word aangeraak en omvorm.

Dit is jammer dat die geestelike oefening van kerk toe-gaan vir vele mense al hoe meer sy sin verloor. Mense kla hulle is verveeld, geïrriteerd, onvervuld, onbelangstellend en onaangeraak deur wat in die kerk gebeur. 

Die klagte steek 'n diep verlange weg: om iets in die kerk te mag ervaar wat nie gebeur nie.

Kerk toe-gaan het dus vir sommige nie meer 'n geestelike oefening gebly nie, maar eerder 'n geestelike pyniging.

Die vervreemding by sommige lidmate vertel veral iets van wat 'n geestelike oefening is: selfs die oudste, belangrikste en gewildste geestelike oefening kan sy impak verloor as dit nie meer aan sy geestelike karakter voldoen nie.

Erediens beteken 'n plek waar God dankbaar en afwagtend vereer word as die Een wat mense nuut kan maak. As die erediens vir mense vertel wat hulle weet, hulle bloot net bevestig in wat hulle is, vir hulle gee wat hulle elders (interessanter en boeiender) kan kry, word hulle nie meer geestelik gevorm, uitgedaag en aangeraak nie. 

Mense het waarnemers geword: hulle sit en kyk na wat aangaan. 

Die erediens raak hulle nie. 

Hulle is onbetrokke. 

Die erediens as geestelike oefening wil presies nie so wees nie. Dit is die plek waar mense betrokke wil wees: 'n geestelike avontuur wat mense wys op alternatiewe, nuwe, ander, dieper dinge wat hulle sterker, hoopvoller, volwasser en innerlik vervulde mense kan maak.  

Elke keer as lidmate deur die kerkdeure op 'n Sondag stap, is dit die groot uitdaging vir enige gemeente: om 'n ontmoetingsruimte te skep waar God opnuut skeppend aan die werk sal wees en mense hulle self innerlik oop maak vir die verborge, vernuwende werk van die Skepper van alle dinge.

Maar dinge is nie so eenvoudig nie: die skuld is nie net op leiers wat die erediens verwaarloos of onderskat nie. Ook die gewone kerkganger moet weet: om in te stap in 'n kerk op 'n Sondag beteken om bereid te wees om jou innerlike oop te stel, in te stel en al die negatiewe wat saam met jou en veral dan saam met jou saamreis, in 'n inspanning te beveg. Dit is immers 'n geestelike oefening, en dit beteken om te wil sweet in diens van die lewe van die geloof.