Friday, August 31, 2012

Wanneer 'n mens nie meer in die nag leef nie..




Een van die boeiende stories in die Gasidiese literatuur gaan oor ‘n rabbi wat vir sy leerlinge vra wanneer hulle weet dat die nag verby is.

Op hierdie vraag is daar ‘n hele paar antwoorde. 

Van die studente dink dat die nag verby is wanneer ‘n mens voorwerpe in die verte kan begin herken.  

Die een groep sê dat dit is wanneer ‘n mens ‘n appel- van ‘n lemoenboom kan onderskei. 

Die ander meen dit is wanneer ‘n mens ‘n skaap van ‘n bok kan uitken.

Uiteindelik kom daar aan die einde van die verhaal die geestelike antwoord van die rabbi. Dit is ‘n antwoord wat die hart van spiritualiteit as die transformasie van verhoudinge raak:

Die rabbi sê naamlik: “Wanneer ‘n mens na die gesig van ‘n man of ‘n vrou kyk en sien dat dit jou broer of jou suster is, weet jy die nag is verby. Want as jy dit nie kan raaksien nie, is dit nog steeds nag.”

Dit is lig, warm in jou wanneer mense om jou naby aan jou is. Dit is ‘n kwessie van sien, van oop-wees, van gedeelde menslikheid, van uitreik in verhoudinge.



Thursday, August 30, 2012

Nagmaalsgebed.






Hoe anders, meteens, Here, kyk ek vandag na brood.

Ek neem dit, byna met verwondering. Ek voel dit, lig, in my hand. Ek kyk daarna asof ek dit vir die eerste keer sien.

Skielik, vandag, sny ek dit versigtig, berekend.

Anders as altyd sien ek dit, hierdie brood met sny na sny, as ‘n geskenk aan my.

Ek besef: ek sal hierdie gawe nie vermorsd kan laat nie. Ek sal dit nie kan laat oud word nie of laat verdor nie.

Want, bedink ek, hierdie brood, so eenvoudig, is kosbaar. Dit stil honger, voed liggame en word dankbaar, in vreugde, geniet.

Dit vertel immers ‘n lang verhaal: dit kom uit die grond van U aarde. Dit vertel van U mense wat saai en plant en geduldig, toegewyd en dankbaar oes.

Ek besef nou: ek hou in my hand die vrug van vele dae toe wind reënwolke aangedryf het, toe swaar druppels van U goeie water op die lande uitgestort is en koringare laat uitbot het.

Hoe mooi is brood nie. ‘n Gawe van en voedsel tot die lewe. ‘n Teken van U troue sorg.

Maar hierdie brood waaraan ek vandag so anders kan raak, wat ek met nuwe oë bekyk, neem my na die diepere, verborge dinge. Vanoggend, by die herdenking van die laaste maal, toe U so spesiaal in ons midde was, het ek dit besef: elke dag wat ek summier brood gesny en geëet het, sommer so, onnadenkend, selfs ondankbaar, het ek geëet sonder om gevoed te word. Ek het geneem sonder om te ontvang. Ek was ‘n dooie by die Lewe. Ek het oë gehad wat nie gesien het nie. Ek het met ore geluister wat nie gehoor het nie. Ek het met my mond geproe wat ek nie gesmaak het nie.

In een helder oomblik, by die breek van die brood, by die brandende herinnering aan daardie laaste, goddelike maal, het die wonder van brood my lewe omgekeer.

Dit was U, dit was U hande, dring dit tot my deur, wat die brood opgeneem het, dit stil gebreek het, en toe uitgedeel het aan elkeen wat daar by U was, daardie aand voordat U liggaam gebreek sou word. Een vir een het hulle ontvang sonder om te begryp, geneem sonder om te ontvang en verteer sonder om verkwik te word.

Net soos ek, al die jare.

En tog het U wat alle harte ken, in die groot, stil oomblik, by die herdenking van U lewe, in die aanskyn van die dood, daardie ongerekende brood met ‘n kruis geseën. Die brood, so onnadenkend, so argeloos en begriploos gevat, het U nogtans geseën en dit gegee, geskenk en uitgedeel.

Versigtig, selfs huiwerig neem ek nou brood. Want daarin sien ek seëninge wat sonder verwyt uitgedeel word. Daarin herken ek lewe wat vrylik, ondanks onsself, gegee word.

Ek weet, al is dit hoe voorlopig, hoe vlak, dat hierdie brood, lig, eenvoudig, ongerekend, die teken is van die groot verhaal van U sorg, U liefde. Dit herinner my aan wat dit beteken om in U teenwoordigheid te wees.

Hoe kosbaar is brood, Here. Hoe kosbaar is brood wat deur U hand gebreek word.

Hoe spesiaal is brood, want U deel dit uit.


Wednesday, August 29, 2012

Spiritualiteit en meditasie in die besigheidswêreld


In die invloedryke Financial Times verskyn die onderstaande berig oor hoe meditasie en spiritualiteit al hoe meer aandag in die groot besigheidswêreld geniet.
Dit is opvallend hoedat die artikel fokus op die invloed van Oosterse meditasietegnieke op hierdie tendens.
Ek sou graag hieroor wou nadink vanuit 'n Christelike konteks. Ek kan my indink dat meditasie-tegnieke, ook wanneer dit nie regtig 'n godsdienstige karakter het nie (soos in die gevalle wat in die artikel genoem word), kan help om 'n mens rustig, kalm en vervuld te kan leef. Daardeur word 'n mens bedag om jou lewe in die rykste sin van die woord te leef.

Maar die Christelike geloof kan ook ver buite die kerk om, vir mense 'n sinvolle, ryk bestaan laat lei.

Dit besef ek onlangs terdeë: 
Die week kry ek in 'n moeilike situasie te doen met 'n mediese spesialis wat met my praat oor 'n belangrike besluit wat geneem moet word.
Dit is die derde keer dat ek met hom te doen het in 'n kwessie van twee dae. Elke keer weer is ek verwonderd oor sy kalmte. Maar hy is duidelik ook iemand wat 'n oor het vir ander. Hy luister, reageer versigtig, bly rustig en wek op die manier by 'n mens vertroue.
Terwyl ons praat oor die belangrike besluit wat geneem moet word, vra hy skielik uit die bloute vir my of ek gebid het oor die saak.
Dit is 'n terloopse vraag wat ek nie as opdringerig ervaar nie. 
Sedertdien bly dit by my: hierdie hoogs professionele en bekwame man wat soveel vertroue inboesem, is 'n gelowige mens wat op die regte tyd rustig en vrymoedig met sy pasiënte oor gebed kan praat. 
Spiritualiteit staan geskryf oor sy lewe.
En 'n mens kan sien: dit maak 'n verskil - ook aan die lewens van mense met wie hy te doen kry. 
Hier is die skakel na die artikel in die FT en onderaan is enkele paragrawe daaruit oorgeneem. 
The mind business
By David Gelles
Though the combination of mysticism and capitalism may seem incongruous, this interplay has found fertile ground at some of the best-known companies in the US and Europe. It is a mash-up of ancient insights and modern-day management theory, and it is happening at Target, Google and First Direct, among others. Today, in organisations large and small, eastern wisdom is changing western business.

These influences have been at work for decades. A generation exposed to “Beat” culture, hippies and eastern mysticism produced a flock of business leaders, including George and one Steve Jobs. Apple’s founder and former chief executive was a Zen Buddhist and spoke openly about how his time meditating in India shaped his world view and, ultimately, Apple’s product design.

25% of large US companies have now launched ‘stress-reduction’ initiatives
“If you just sit and observe, you will see how restless your mind is,” Jobs told his biographer, Walter Isaacson. “If you try to calm it, it only makes it worse, but over time it does calm, and when it does, there’s room to hear more subtle things – that’s when your intuition starts to blossom and you start to see things more clearly and be in the present more. Your mind just slows down, and you see a tremendous expanse in the moment. You see so much more than you could see before. It’s a discipline; you have to practise it.”
There are no reliable statistics on how many companies offer meditation in the workplace, but a quarter of large US employers have launched “stress reduction” initiatives, according to the HR and outsourcing consultancy Aon Hewitt, and that number is growing steadily.

Indeed, Silicon Valley is a hotbed for mindfulness at work. An annual conference called Wisdom 2.0 draws together thousands of spiritually minded technologists from, among others, Facebook, Twitter and LinkedIn, who trade tips on how to stay calm in the digital age.

Aetna, one of the largest healthcare benefits companies in the US, began rolling out mindfulness and yoga programmes to its employees in 2010. The initiative was dreamed up by Aetna CEO Mark Bertolini, himself a meditator. After attracting 3,500 employees, Aetna this year began offering workplace meditation and yoga as a service it sells to customers. “Every morning I get up and I do my asana, pranayama, meditation and Vedic chanting before work,” Bertolini told Yoga Journal. “That’s my wellness programme. It’s helped me be more centred, more present.”

89% of General Mills senior executives said they had become better listeners as a result of ‘mindfulness’ training

Mindfulness can sound deceptively easy. Practitioners sit in a comfortable position, close their eyes and simply notice the physical sensations in their body and the swirling thoughts in their brain. Using moment-to-moment, non-judgmental awareness, the aim is to observe these sensations without reacting to them. By doing so, meditators gradually recognise the fleeting nature of sensations, including pain, anger and frustration. In time, this allows practitioners to quiet the mind. If it all works as intended, this results in individuals who are less agitated, more focused and easier to work with.

This may sound like New Age mumbo-jumbo, but a growing body of academic research provides a scientific explanation. Meditation is shown to reduce levels of cortisol, a hormone related to stress. When cortisol levels drop, the mind grows calmer and gains the stability to become more focused. “Mindfulness is an idea whose time has come,” says Google’s Tan. “For a long time practitioners knew, but the science wasn’t there. Now the science has caught up.”

That the practice delivers consistent results has led to its popularity not only with spiritual seekers, but also with psychoanalysts, health and now business professionals. At General Mills, several hundred executives have taken part in the programme, which has gained national renown and is being exported to other multinational companies. But to understand how a company with $17bn in revenues underwent a spiritual revolution involves examining the personal transformation experienced by one General Mills employee – who in turn became the company’s de facto guru.

Other companies have found that such programmes can generate both health benefits and cost savings. Aetna, partnering with Duke University School of Medicine, found that one hour of yoga a week decreased stress levels in employees by a third, reducing healthcare costs by an average of $2,000 a year.

Mike Martiny, General Mills’ chief information officer, began practising with Marturano in 2007 on the recommendation of a team member. He continues to this day, sitting for 30 minutes to an hour, three to four times a week. Martiny says his meditation has enabled him to focus his attention more effectively. “The premise is to be open to what is happening right now,” he says. “There isn’t such a thing as multitasking. What people call multitasking is really shifting attention back and forth between activities very fast.” By choosing what to focus his attention on, and devoting himself to it fully, Martiny’s work has improved. Mindfulness practice has also helped Martiny become more present when spending time with his wife and four teenage children. “If I’m at family event and I’m looking at my phone, I might as well not be there,” he says. “It’s more honest to not be there.”

Tuesday, August 28, 2012

'n Stil gewete kan 'n kwade saak wees. 'n Goeie gewete is van God.


In ons tradisie word nie veel gemaak van jou gewete nie. Ook nie as ‘n geestelike dimensie van ‘n mens se geestelike reis nie.

‘n Belangrike geestelike oefening is om bewus te wees van en ingestel te wees op die stem van jou gewete.

‘n Mens, skryf Johannes Klimakos, moet begin wonder wanneer jou gewete jou nie meer pla nie.

Wanneer jy nie meer die stem van jou gewete hoor soos dit jou aankla nie, kan jy maklik onder die waan leef dat jou gewete “skoon” is. Jou gewete is stil.

Met so ‘n “stil” gewete dink jy dat alles in orde is en word jy deur niks gekwel nie.

Hier moet ‘n mens oplet: ‘n Gewete kan stil wees wanneer dit stilgemaak is deur ‘n oordaad van kwaad en van sonde. So hard kan ‘n kors om ‘n mens se gewete raak dat ‘n mens nie hoor wanneer dit jou aankla nie.

Wees dus nie te gerus wanneer jou gewete gesus is nie. Inteendeel. 

Iewers ander skryf Johannes: ‘n Goeie gewete is ‘n gewete wat steeds weer reg is om ‘n mens vinnig te veroordeel wanneer ‘n mens skuldig is.

‘n Goeie gewete is ‘n gewete wat altyd weer aktief beoordeel of ‘n mens se dade “goed” is.

‘n Stil gewete is iets anders as ‘n goeie gewete. ‘n Stil gewete kan dood wees. Of dit kan ‘n gewete wees wat ‘n mens onder die verkeerde indruk bring dat alles in jou lewe netjies in orde is. 

Blog Archive