In Nederland is daar onder Protestante groot
ontsteltenis oor 'n konserwatiewe Rooms-Katolieke biskop wat sou gesê het die
horingou banvloek teen protestante is nog steeds geldig.
Daar was oproer in die media. 'n Klomp berigte is
aan die verskyn oor die kerklike onmin.
Dit is nie juis verbasend nie. In Europese lande
soos Nederland en Duitsland is die gesprek tussen Katolieke en Protestante 'n
baie sensitiewe een. Die geskiedenis van die reformasie en kontra-reformasie plaas hewige druk op die gesprek. 'n Jaar
of wat gelede was daar in Duitsland groot ongelukkigheid toe dit gelyk het of
die vorige pous ook weer die ou vooroordele teenoor protestante laat herlewe
het toe hy hulle as buite die kerk voorgestel het.
Maar wat my interesseer is die lesers se reaksie op
die berig wat in vandag se Trouw verskyn het. Iemand wat op die berig
kommentaar lewer, herinner aan die uitsprake oor die vervloekte mis wat in die
belydenisse opgeneem is. Nog iemand verwys na die jarelange rusie tussen al die
faksies in die gereformeerde tradisie. Protestante se taal is nie eintlik beter
as hul teenstanders s'n nie.
Dit is kerklike taal wat deurdrenk is van heftige
verwerping en rusie. Onkerklike taal...
Daar is dan nog 'n kommentaar van iemand wat wys op
die Bybelse opdrag om 'n mens se vyand lief te hê. En, uiteindelik, op die
merkwaardige feit dat daar, voordat al die onderlinge vervloekinge oor en weer
geslinger is, 'n tyd was toe daar nie Roomses of Protestante was nie...
Hier is die berig:
De Protestantse Kerk in Nederland (PKN)
nodigt aartsbisschop Wim Eijk van Utrecht uit voor een 'goed gesprek'. Eijk
stelde onlangs in een interview dat oude Roomse uitspraken over protestanten,
inclusief banvloeken, 'onverkort' geldig waren.
De uitspraak was tegen het zere been van prominente
Nederlandse protestanten. Voorzitter Gerrit de Fijter van het protestantse
platform Nationale Synode noemde uitspraken vrijdag 'het betonrot in de
oecumene'. Bas Plaisier, voormalig scriba (secretaris) van de Protestantse Kerk
in Nederland (PKN), vond Eijks opmerkingen 'formeel en hard'.
In een open brief schrijft de huidige PKN-scriba
Arjan Plaisier nu dat het duidelijk is dat Eijk niemand persoonlijk vervloekt.
Plaisier: 'Maar dat laat onverlet dat de 'theoretische' vervloeking van
protestanten naar uw inzicht nog steeds aan de orde is.'
'Wil Eijk in
termen van 'vervloeking' blijven spreken?'
Volgens hem is er de laatste
tijd veel gebeurd op het gebied van oecumene (het streven naar kerkelijke
eenheid). 'Past het dan om een dergelijke uitspraak te doen? Is dit niet een
ontkenning van de oecumenische geschiedenis die we met elkaar hebben
doorgemaakt?'
Ook wil de PKN weten of de verschillen tussen rooms-katholieken
en protestanten wat Eijk betreft 'ook nu nog veroordeeld moeten worden met
termen als 'vervloekt' en 'in de ban''.
De woordvoerder van de
bisschoppenconferentie liet vrijdag aan Trouw weten erg geschrokken te zijn van de
boze reacties op Eijks uitspraken. De aartsbisschop was er volgens haar niet op
uit om protestanten te schofferen. 'In tegendeel.' De bisschoppenconferentie
wil nog niet reageren op de brief van Plaisier, maar komt in de loop van
dinsdagmiddag met een reactie.
UPDATE 16:45 UUR: Aartsbisschop
Eijk ontkent nu dat hij de uitspraken heeft gedaan. In een verklaring van de
bisschoppenconferentie zegt Eijk dat hij daarom 'niet van plan is om op welke
manier ook over de uitspraken' te discussiëren.
Verder staat in de verklaring:
'Ds. Arjen Plaisier wil de discussie breder trekken en een dialoog aangaan over
bepaalde formuleringen van de uitspraken van het Concilie van Trente.' Voor
dergelijke discussie moet Plaisier volgens de Eijk niet bij hem zijn, maar bij
de Beleidssector voor de Oeucumene.
