Geestelike vorming oor die internet.

Die konferensie in Baltimore begin met 'n bespreking van 'n kursus in geestelike vorming  ("spiritual formation") oor die internet. Twee spesialiste wat die kursus by twee universiteite aanbied, vertel meer van hulle ervaring om so 'n kursus as "afstandsonderrig" aan te bied.

Sommige tradisionaliste sal bietjie wonder: Hoe op aarde bied 'n mens 'n kursus oor geestelike vorming oor die internet aan?

Oor jare heen het mense sulke kursusse op 'n kampus in 'n klas-situasie gedoen.

Die twee aanbieders is bedrewe: oor die afgelope dekade het hulle verskeie toekennings ontvang waarmee hulle navorsing gedoen het. Hulle het baie gelees oor die onderwerp, maar hulle het nou ook al 'n bietjie ervaring opgedoen wat nog verdere insigte opgelewer het.

Hulle word in hierdie benadering goed deur hul kollega's ondersteun. Universiteite wil hul vlerke wyer sprei. Nie almal het die vermoë of die geleentheid om voltyds op 'n kampus te studeer nie. Al hoe meer mense verkies dus om deeltyds verder te studeer. Hulle doen dus hul studies terwyl hulle 'n werk het of deur die dag verantwoordelikhede vir hulle gesin het. Universiteite weet dit. Hulle wil aan die behoefte van mense om in sulke omstandighede verder te studeer, voorsien.

Dit maak hulle situasie uniek. En die vraag word dan hoe 'n mens vir hulle 'n opleiding gee wat reg laat geskied aan vakke wat tradisioneel op kampus aangebied is.

Die internet bied nuwe geleenthede hiervoor, maar dit roep uitdagings op. Die twee aanbieders noem 'n paar voorbeelde op:

Omdat studente nie in 'n klas is waar hulle vrae kan vra nie, moet die kursus 'n handleiding vir hulle voorsien waarin hulle presies ingelig kan word waaroor die kursus gaan. Dit vra baie werk van die dosent. Groot energie word ingesit in lang tye van 'n volle kursus beplan en die presiese uitwerk van opdragte. Studente moet duidelik ingelig wees oor wat van hulle verwag word.

Op kampus kan 'n dosent gou bepaal wat die behoeftes van studente is en in die lesings daarop inspeel. Dit is moeiliker oor 'n afstand, sou 'n mens kon redeneer.

Boonop moet die dosent gedurig daarop ingestel wees dat daar 'n wisselwerking is tussen 'n student se eie geestelike vorming en die kursus. Daar is immers 'n eksistensiële verband tussen wat 'n student studeer en wat met 'n student geestelik gebeur. In daardie situasie is 'n dosent se persoonlike verhouding met die studente waardevol. In 'n klas-situasie is dit maklik.

In afstandsonderrig hoef dit nie 'n probleem te wees nie. Daarom het die twee spesialiste gereelde gesprekke met hul studente deur die internet (bv. skype). Trouens, hulle ervaar dat die gesprekke 'n lewe van sy eie neem en hul besonder besig kan hou.

Veral belangrik, egter, word nou 'n ander, maar belangrike werkswyse wat in die kursus gevolg word. Die studente word in werkgroepe opgedeel waarin hulle inhoude van die kursus met mekaar bespreek en dan werkstukke skryf.

Dit is nou in die konteks dat die internet van kritieke belang word. Die studente kommunikeer met mekaar deur 'n internet-verbinding op sekere tye. Dan skakel die hele groep in en begin hulle die kursus-materiaal bespreek. Of hulle sou dit ook deur 'n skriftelike gesprek ("messaging") kon doen.

Wat so boeiend is, is die gevolge van die nuwe benadering. Een hiervan is dat sekere studente meer baat by die kursus as wat dikwels in 'n kampus-situasie met kursusse gebeur. Die twee spesialiste noem voorbeelde. In 'n klas-situasie op kampus is daar altyd een prater wat die gesprek wil oorheers. Die stiller studente kry nie die kans om deel te neem nie. Of hulle voel oorheers. In 'n internet-konteks is dit makliker. Daar is die speelveld gelyk en kry alle studente, praters of nie, 'n gelyke kans om aan die geprek deel te neem. Dit geld byvoorbeeld van vroue ook: op 'n kampus is gesprekke dikwels deur mans oorgeneem en deur manlike kwessies bepaal. In 'n internet-konteks en afstandsonderrig, is vroue weer eens makliker in staat om aan gesprekke deel te neem.

In die gesprek vertel een dosent hoe dinamies die gesprek oor die internet kan word. Studente is nie, soos 'n mens van afstandsonderrig sou wou dink, van mekaar geïsoleer nie. Trouens, hulle kan 'n baie intieme verhouding ontwikkel. Terwyl studente in haar konteks byvoorbeeld oor self-identiteit gepraat het, het die gesprek van studente oor die kursus haar geestelike vorming sterk beïnvloed. Die een student het vertel hoe haar man 'n woede-uitbarsting gehad het toe sy na 'n konferensie wou gaan in 'n tyd dat hulle min geld gehad het. Sy was verslae oor sy onverwagse uitbarsting en het toe maar verdra wat hy kwetsend vir haar gesê het. Die ander studente het 'n gesprek gevoer oor hoe 'n mens nie moet toelaat dat jy deur so 'n ervaring geestelik geknak moet word nie. Die vrou het met die ander studente gedeel hoedat sy deur hulle gesprek oor haar ervaring gehelp is om geestelike heling te vind.  

Een dosent vertel hoedat die vele gesprekke met haar studente oor die internet op 'n ander manier vir haar die geleentheid gee om naby aan haar studente te kom en hul behoeftes raak te sien. Wesenlik is daar dus nie veel onderskeid tussen 'n kampus-situasie en die afstandsonderrig nie.

Die gesprek het nog veel ander sake ingesluit, maar dit is opvallend hoedat 'n koue, dooie instrument soos die internet 'n akademiese nut het. En nog meer: die internet kan virtuele gemeenskappe skep waarin mense veel meer as in die verlede nader aan mekaar kom, op gelyke voet bymekaar kan wees en mekaar kan ondersteun.

Uit die konferensie-aanbieding blyk dit dus dat die internet besig om ook die universiteitswese om te keer, selfs in die mees onverwagte gebiede. Sekere administrateurs aan universiteite is dus besig om by nuwe aanstellings te kyk na persone se vermoë om die internet te gebruik en hulle gewilligheid om kursusse deur die internet aan te bied.

Die byeenkoms in Baltimore was vir my waardevol. Wat daar bespreek is, het sekerlik implikasies op 'n wye gebied. Dit is nie meer 'n kwessie nie: die internet verander universiteite. Ook die kerk kan hier opwindende moontlikhede vind om te ontgin. Dit sal dink-, maar ook bidwerk vra om te kan werk aan nuwe maniere om mense nader aan mekaar te bring. Dit is werk wat mense se lewens beslissend kan omkeer.