Ek lees vandag in een van die Britse koerante dat ‘n plaaslike kerkleier waarsku dat die internet en sy verontpersoonliking van menslike kommunikasie ‘n groot uitdaging bied omdat mense hul sosiale behendighede verloor. Die mens raak al hoe meer geïsoleerd in ‘n virtuele wêreld. Daar is dikwels nie meer direkte, gesonde en helende persoon-tot-persoon kommunikasie nie. ‘n Mens word nie meer geslyp word om ander in ag te neem en vir hulle om te gee nie, maar jy is so in jouself gekeer dat alleen maar jou eie behoeftes en begeertes as jou wet geld.
Dit is inderdaad ‘n uitdaging. Dit is asof ons verby individualiteit in volslae solipsisme, oftewel, afgesonderdheid verval. ‘n Mens kan ‘n totale lewe op jou eie voer met die minimum van kontak met ander. En as jy kontak het met ander, kan jy hulle “inkoop” deur hulle te betaal vir hul dienste sonder dat daar veel van interaksie plaasving. Jy is eintlik nie meer ‘n individu in ‘n groep mense nie, maar afgesonder in ‘n wêreld van jou eie.
Die mistiek ‘n ontmoeting van God met die mens waarin ‘n besondere band en eenheid tussen hulle ontstaan. Vir baie vroom mense is hierdie mistieke benadering “gevaarlik” omdat dit, sê hulle, ‘n hoogs subjektiewe ervaring is waardeur mense maar net ‘n geestelike “kick” soek. Hierteenoor beklemtoon baie mistieke skrywers deur goeie voorbeelde, dat die mistiek altyd weer vir mense aanspoor tot sosiale betrokkenheid. Iemand wat deur God aangeraak is, sal uiteindelik vir God se wêreld en vir ander mense omgee. Baie mistici het eenvoudig geleef, vir die armes en die randfigure omgegee en ‘n lewe van sosiale geregtigheid nagejaag. Karl Rahner het byvoorbeeld veral in sy later jare sterk aangedring daarop dat ons in ons huidige wêreld ‘n politieke heiligheid nodig het waarin ons omgee vir mense wat in nood is en ly. Die mistiek kan nie solipsisties wees nie, asof elkeen maar op sy eie een of ander geestelike ervaring kan hê nie.
En tog kan ‘n mens nooit wegkom daarvan dat die mistiek altyd ‘n hoogs individuele ervaring is nie. ‘n Mens kan binne ‘n groep mense in ‘n erediens, in ‘n geestelike byeenkoms, in ‘n bybelstudie-groep besondere spesiale ervaringe van God beleef. Maar iewers is die mistiek steeds weer die mens wat alleen in die teenwoordigheid van God in stilte staan. ‘n Mens ontdek op ‘n oomblik in jou lewe dat jy bewus raak van ‘n goddelike liefde sonder dat jy dit met jou brein uitpluis of insien. En die geestelike reis wat deur so ‘n ervaring gestu word, is ‘n reis wat ‘n mens van sy skerp, skewe kant reinig, ‘n reis waarin ‘n mens al dieper besef hoe kosbaar jou verhouding met God is en wat uiteindelik uitloop op die toenemende heiliging van ‘n mens se lewe. As individu word ‘n mens dan opgeneem in ‘n verhouding met God wat God ook met mense van alle tye en plekke aanknoop. Op die manier word ‘n mens deel van God se geestelike gemeenskap.
Waarom is hierdie spesiale, individuele ontmoeting uiteindelik so belangrik? In ons wêreld word die mens super-individueel, solipsisties, in sy of haar klein wêreld teruggedring, uit totale eensaamheid. Ons leef in ‘n massa-wêreld, waar mense dikwels desperate pogings aanwend om aandag te trek – omdat hulle so alleen is, so op hul eie aangewys is. Hulle tree dan vreemd op, trek onortodoks aan of soek desperaat na hulle vyftien minute van roem. Soms is dit 'n tydelike rebelsheid, 'n goedige gespot, maar heel dikwels verberg sulke gedrag diepe eensaamheid of verwildering. Hulle is eintlik nie individue wat saam ‘n groep vorm nie of hulle self deel voel van ‘n groep nie. Iewers het hulle ook nie meer ‘n gevoel dat hulle in ‘n verhouding met die Ander staan nie – hulle lewe draai om hulle self. Dit word iewers ‘n narcistiese bestaan. Om hulle is ‘n groot, onsimpatieke wêreld waarin hulle voel hulle geen plek het nie. In die mistiek word hierdie geslote bestaan oopgebreek. ‘n Mens word bewus van die Liefde wat in jou lewe ingegiet word, dat dit van God kom en dat ‘n mens hierdie liefde met God se wêreld deel.
Narcisme en self-liefde kan nie mistiek wees nie. Want die mistiek beteken juis dat ‘n mens uit jou ingekeerdheid in jouself opgeneem word in ‘n liefdevolle gemeenskap met God wat ‘n mens deel met die mensdom. Die mistiek stroop die mens juis van sy verwildering en bring hom of haar tot verwondering oor die Goddelike liefde vir die mensdom.
No comments:
Post a Comment
Note: Only a member of this blog may post a comment.