Tuesday, July 20, 2010

'n Somer-sondag en mistieke ervarings

By die ingang tot die Kröller-Müller Museum (http://www.kmm.nl), een van die allermooistes, is daar hierdie verwelkoming! Die mistiek, die mistiek, is orals. (Jammer van daardie mistieke "truths").







Ons het 'n spesiale dag daar in die museum gehad - onder andere weens die enorme klomp Van Gogh's. Hier is Van Gogh se uitbeelding van die Gelykenis van die Barmhartige Samaritaan. Die twee grys figure (gepaste kleur!) wat so, diep in hul bybels verlore op die agtergrond (links voor en links bo - baie klein) wegstap, vertel die hele verhaal:





Verreweg die mooiste van alles, vir my, was Van Gogh se pienk perskebloeisels. Ek het ver teruggereis, Grahamstad toe, na die lente-bloeisels wat in die lui laat lentedae voor die teologiese fakulteit gebloei het. 'n Brandarm, lydende van Gogh het hierdie stuk in 1888, twee jaar voor sy dood, geverf.

Ek was diep ontroer omdat die stuk my bewus gemaak het van hoe vlietend, hoe verganklik, hoe fragiel Van Gogh hier die lewe verf. Perske-bloeisels, strepies helder, sagte, verborge kleur-spatsels
(Van Gogh het dikwels die verf sonder kwas, direk, op die doek gesmeer) wat vir 'n paar dae uitbundig pronk om net, weet ons, kort daarna te verval. Maar dan: die mistieke een, die skilder, wat daarin slaag om die verganklike onverganklik te maak. Soos in hierdie stuk.

En dit, hierdie skoonheid, skep hy terwyl hy al aanvalle van waansin ervaar het en daarvoor by tye in 'n inrigting opgeneem is.

Iewers skryf Van Gogh aan sy broer: "Ek wil mense verf met iets van die ewige wat tradisioneel deur die stralekrans uitgebeeld is. Ek wil daardie ewige dimensie uitbeeld deur die uitstraling en lewenskrag van kleur."




Hier is 'n duideliker weergawe, maar my foto se kleure is meer eg:



Die tuin van die museum is idillies mooi. Hier is 'n drywende werk van Henry Moore.





Na die tyd, toe ons vir ons bus wag en 'n bordjie tjips gaan eet het, het ons hierdie minder estetiese gesig beleef. En met 'n slag die hollandse aarde weer getref:

No comments:

Post a Comment

Note: Only a member of this blog may post a comment.

Blog Archive