Die Oxfordse kerkhistorikus, MacCulloch, ken die geskiedenis van die kerk en het homself as 'n knap akademikus bewys. Daarom lees ek graag sy menings.
In vandag se Trouw is daar 'n interessante bespreking oor die outoritêre styl van die Rooms-Katolieke kerk en die bedreiging wat dit vir die eenheid van die kerk inhou.
Die artikel vertel van ernstige spanning in sekere dele van die Rooms-Katolieke kerk in Wes-Europa, asook van 'n beduidende getal geestelikes wat eenvoudig die outoritêre grepe van die kerk ignoreer en in uiterste gevalle eenvoudig nuwe gemeentes begin.
Dit is 'n tendens om dop te hou - veral omdat kerke oral ter wêreld by tye akuut aan hierdie een groot siekte van magsvergryping ly. En moenie mag onderskat nie: magsvergryping is op sy ergste waar dit voorkom onder die dekmantel van liefde, vriendelikheid en verdraagsaamheid. Skaapsklere, het Paulus vir die Efesiese leiers in Handeling vertel, sê nog niks nie. Want wolwe dra, slim, lamsklere om die kudde by te kom.
Daar is min onderwerpe wat tans so belangrik is en soveel aandag moet kry, soos die vraag na mag. Aan julle, het Jesus gesê, is alle mag op hemel en op aarde gegee... Vir my bly dit nog steeds merkwaardige, verbysterende, woorde wat, as hulle misverstaan word, gevaarlik kan word.
Watter soort mag is dit wat gelowiges van God so glorieryk ontvang?
En hoekom is Jesus ook so versigtig om sy dissipels te vertel dat hulle mag anders is as die mag van die konings en die heersers van hulle tyd? Wanneer dien mag? En wanneer vernietig mag?
MacCulloch se ander opmerkings oor konflikte wat onvermydelik en gesond is, het my ook geboei. Gesonde konflik? Ken ons nie eerder hoogs verdelende, destruktiewe konflikte wat gemeentes uitmekaar skeur en kerk van mekaar wegdryf?
Gesond? 'n Mens moet MacCulloch tog ook toegee: Dink maar aan die Reformasie.
Wanneer, dus, kan 'n geestelike mens die mag van die kerk uitdaag? Hoe weet 'n mens dat die magskonflik waarin jy jou begeef, "gesond"is.
Hiervoor het 'n mens onderskeiding nodig. En dit, weet ons, is 'n geestelike oefening wat 'n mens nederig hou eerder as wat dit van 'n mens 'n kruisvaarder maak.
Hier is die artikel in vandag se Trouw:
Donderdag 12 juli 2012
'Schisma rk-kerk is onvermijdelijk'
Vooral de recente pauselijke interpretaties van het Tweede Vaticaanse Concilie, een kerkvergadering die de kerk moest moderniseren, zouden voor onvrede hebben gezorgd. Veel van de geplande hervormingen worden de laatste jaren weer ingedamd, meent MacCulloch. Zo is de kerk niet afgestapt van haar autoritaire bestuurswijze.
'Geen enkele andere kerk in de geschiedenis heeft van alle geestelijken gevraagd dat ze celibatair leven. Het is een eigenaardigheid van de Westerse katholieke kerk - één die steeds onrealistischer lijkt.'
Dissidente geestelijken
De Brit MacCulloch schreef de afgelopen jaren invloedrijke werken over de Reformatie en de geschiedenis van het christendom. Over dat laatste thema maakte hij ook de BBC-televisiereeks 'A History of Christianity', die momenteel wordt uitgezonden door de EO. In januari werd hij door de Britse koningin tot ridder geslagen vanwege zijn bijdragen aan de kerkwetenschap.
Met zijn waarschuwing voor 'ernstige conflicten' lijkt hij te doelen op Oostenrijk, waar ongeveer tien procent van de rooms-katholieke geestelijken gescheiden en hetrouwde mensen toelaten tot de communie. De dissidenten vinden ze dat niet-gewijden en vrouwen de mis moeten kunnen opdragen en zouden het celibaat graag afschaffen.
De Weense kardinaal Schönborn waarschuwde vorige maand dat geestelijken die hun positie in de kerkelijke hiërarchie niet op het spel willen zetten, expliciet afstand moeten nemen van de oproep tot gehoorzaamheid. Ook hoeven dissidenten niet op een benoeming tot deken te rekenen. Eerder dreigde hij hen met excommunicatie.
Orde op zaken stellen
Ook in Nederland wekte een dissidente parochie onlangs de toorn van het bisdom waartoe die behoorde. In de Bossche San Salvatorkerk werden vieringen de afgelopen jaren geleid door eigen voorgangers, waaronder protestantse dominees en uitgetreden priesters.
Een kerkelijke inzegening van een homostel leidde in 2009 tot een felle reactie van het bisdom. Toen hulpbisschop Mutsaerts in oktober vorig jaar besloot om orde op zaken te komen stellen, richtte het grootste deel van de parochianen een eigen kerk op.
In vandag se Trouw is daar 'n interessante bespreking oor die outoritêre styl van die Rooms-Katolieke kerk en die bedreiging wat dit vir die eenheid van die kerk inhou.
Die artikel vertel van ernstige spanning in sekere dele van die Rooms-Katolieke kerk in Wes-Europa, asook van 'n beduidende getal geestelikes wat eenvoudig die outoritêre grepe van die kerk ignoreer en in uiterste gevalle eenvoudig nuwe gemeentes begin.
Dit is 'n tendens om dop te hou - veral omdat kerke oral ter wêreld by tye akuut aan hierdie een groot siekte van magsvergryping ly. En moenie mag onderskat nie: magsvergryping is op sy ergste waar dit voorkom onder die dekmantel van liefde, vriendelikheid en verdraagsaamheid. Skaapsklere, het Paulus vir die Efesiese leiers in Handeling vertel, sê nog niks nie. Want wolwe dra, slim, lamsklere om die kudde by te kom.
Daar is min onderwerpe wat tans so belangrik is en soveel aandag moet kry, soos die vraag na mag. Aan julle, het Jesus gesê, is alle mag op hemel en op aarde gegee... Vir my bly dit nog steeds merkwaardige, verbysterende, woorde wat, as hulle misverstaan word, gevaarlik kan word.
Watter soort mag is dit wat gelowiges van God so glorieryk ontvang?
En hoekom is Jesus ook so versigtig om sy dissipels te vertel dat hulle mag anders is as die mag van die konings en die heersers van hulle tyd? Wanneer dien mag? En wanneer vernietig mag?
MacCulloch se ander opmerkings oor konflikte wat onvermydelik en gesond is, het my ook geboei. Gesonde konflik? Ken ons nie eerder hoogs verdelende, destruktiewe konflikte wat gemeentes uitmekaar skeur en kerk van mekaar wegdryf?
Gesond? 'n Mens moet MacCulloch tog ook toegee: Dink maar aan die Reformasie.
Wanneer, dus, kan 'n geestelike mens die mag van die kerk uitdaag? Hoe weet 'n mens dat die magskonflik waarin jy jou begeef, "gesond"is.
Hiervoor het 'n mens onderskeiding nodig. En dit, weet ons, is 'n geestelike oefening wat 'n mens nederig hou eerder as wat dit van 'n mens 'n kruisvaarder maak.
Hier is die artikel in vandag se Trouw:
Donderdag 12 juli 2012
'Schisma rk-kerk is onvermijdelijk'
−
12/07/12, 06:49
De rooms-katholieke kerk ligt op ramkoers omdat ze doof is voor de
kritiek die in Europese kerken klinkt. Onvrede over de autoritaire
houding van het Vaticaan zal uiteindelijk leiden tot een 'grote
scheuring', voorspelt kerkhistoricus Diarmaid MacCulloch.
De vooruitzichten voor het christendom zijn zonnig, stelt MacCulloch in een interview
met persbureau Religion News Service. 'Conflicten zijn onvermijdelijk
en gezond. Een godsdienst die geen conflicten kent, sterft uit.'
Momenteel spelen er volgens hem wereldwijd 'vele conflicten' in het
christendom. Die zijn 'met name ernstig' in katholieke kringen.
Vooral de recente pauselijke interpretaties van het Tweede Vaticaanse Concilie, een kerkvergadering die de kerk moest moderniseren, zouden voor onvrede hebben gezorgd. Veel van de geplande hervormingen worden de laatste jaren weer ingedamd, meent MacCulloch. Zo is de kerk niet afgestapt van haar autoritaire bestuurswijze.
'Geen enkele andere kerk in de geschiedenis heeft van alle geestelijken gevraagd dat ze celibatair leven. Het is een eigenaardigheid van de Westerse katholieke kerk - één die steeds onrealistischer lijkt.'
Dissidente geestelijken
De Brit MacCulloch schreef de afgelopen jaren invloedrijke werken over de Reformatie en de geschiedenis van het christendom. Over dat laatste thema maakte hij ook de BBC-televisiereeks 'A History of Christianity', die momenteel wordt uitgezonden door de EO. In januari werd hij door de Britse koningin tot ridder geslagen vanwege zijn bijdragen aan de kerkwetenschap.
Met zijn waarschuwing voor 'ernstige conflicten' lijkt hij te doelen op Oostenrijk, waar ongeveer tien procent van de rooms-katholieke geestelijken gescheiden en hetrouwde mensen toelaten tot de communie. De dissidenten vinden ze dat niet-gewijden en vrouwen de mis moeten kunnen opdragen en zouden het celibaat graag afschaffen.
De Weense kardinaal Schönborn waarschuwde vorige maand dat geestelijken die hun positie in de kerkelijke hiërarchie niet op het spel willen zetten, expliciet afstand moeten nemen van de oproep tot gehoorzaamheid. Ook hoeven dissidenten niet op een benoeming tot deken te rekenen. Eerder dreigde hij hen met excommunicatie.
Orde op zaken stellen
Ook in Nederland wekte een dissidente parochie onlangs de toorn van het bisdom waartoe die behoorde. In de Bossche San Salvatorkerk werden vieringen de afgelopen jaren geleid door eigen voorgangers, waaronder protestantse dominees en uitgetreden priesters.
Een kerkelijke inzegening van een homostel leidde in 2009 tot een felle reactie van het bisdom. Toen hulpbisschop Mutsaerts in oktober vorig jaar besloot om orde op zaken te komen stellen, richtte het grootste deel van de parochianen een eigen kerk op.
