Tuesday, December 17, 2013

Die afwesige: Anderkant mense-woorde.


Kerstyd herinner aan die "koms" van Christus na die wêreld. 

Van "elders" is daardie koms. Daarom is dit 'n koms wat die waarnemers verwonderd laat: hulle staan voor die ongewone, die anderse. 

Die koms van Christus van "bo," van die "hemel," is in latere kerklike taal ook uitgedruk in die twee nature - leer. Christus is God én mens. As mens is hy deel van die skepping. Immanuel.

Maar kerstyd vertel ook van meer as net 'n mensgeworde Christus. Hy is God, die een wat méér is as die skepping. Groter en anders as alle kreature. Die een wat die engelskaar, en die goddelike vrede met hom saambring.

Maar as 'n mens só oor Christus dink, beteken dit dat 'n mens Christus nooit kan peil nie. As Menseseun word hy in mensetaal benoem, maar as Seun van God transendeer Christus menslike taal, denke ervaring, beelde, insigte.

'n Mens vind die onpeilbare aspek sterk uitgebeeld in die evangelie van Markus. Die evangelie eindig in 16:8 met die vertelling dat die vroue wat by die leë graf aangekom het, met bewing en ontsetting aangegryp was. Dieselfde reaksie van vrees, onsetting en onbegrip vorm 'n goue draad in die evangelie - wanneer hy storms stilmaak, duiwels uitdryf, verheerlik word. Elke keer roep dit ontsetting op.

Christus se lewe en optrede is vir mense deursigtig in soverre as wat dit hulle aanspoor om 'n nuwe lewe te begeer en te soek. Hulle herken in hom ontferming, liefde, aanvaarding.

Dan, tog, is daar sy ondeursigtelike en verborge kant. Mense sien in hom ook 'n uitsonderlik uniekheid en krag. Niemand is soos hy nie. Hoe kom dit dat hy selfs die stormwinde tot stilstand bring? Wat sê die leë graf oor hom?

Die kant van Jesus kan 'n mens nie peil nie. 'n Mens kan dit nie deurgrond, verduidelik, bevestig of ontken nie.

Dit is hier waar woorde faal. Oor daardie verborge kant.

'n Mens, op 'n mistieke manier, weet dit is daar. Dit is te merke, rakelings, by tye. Mense weet dan dat hulle verby al hulle idee's, voorstellinge, opvattinge en taal oor Jesus moet beweeg: Christus is nie die Woord nie, die Brood van die Lewe nie, die Goeie Herder nie, die Lig nie.

Hy is veel meer, en anders. Hy is die onpeilbare vir wie woorde nie gevind kan word nie. Hy is verby en anderkant ons taal. Hy is nie onder ons en in ons te vinde nie. Hy is heeltemal weg van wie ons is en praat. Hy is God.

Dan word hy die afwesige - die een wat 'n mens nie kan sien nie. Die Gees. 

Daarom staan mense in verwondering en geboeid voor hom. Dit is ook waarom 'n mens besef met 'n intense belewing dat Hy nie die gevangene van ons wêreld is nie, nie net een van ons is nie. In ons taal, denke, simbole en menslike voorstellings is daar niks wat Jesus kan vasvang nie.

Hy is Immanuel. Maar hy is ook Seun van God.

Hy is die Afwesige, die een wat weggegaan het. Hy is by God. Die een wat opgevaar het. Die een wat uit sig verdwyn het. Die Heilige Gees.

Blog Archive