Depressie

Depressie, word dikwels gesê, is die siekte van ons tyd. Dit ontsien niemand nie. Ook nie hulle wat naby aan die evangelie leef nie.

Aan die een kant is daar ‘n vorm van endogene depressie wat, gelukkig, suksesvol deur medisyne behandel kan word. Maar selfs in die meeste van hierdie gevallse is daar medici wat aanbeveel dat die behandeling gedurig weer bekyk en aangepas moet word. En natuurlik is dit belangrik om die behandeling nie net uit die neem van chemiese middels te laat bestaan nie. Dikwels kan byvoorbeeld ook oorweeg word om aanvullend stress faktore te verwyder, om tydelik uit ‘n beklemmende omgewing weg te kom of om versigtig na dieet en goeie oefening te kyk.

Tog moet ‘n mens ook onderskei tussen depressie en, wat in die mistiek bekend staan as die donker nag van die siel.

In die mistieke literatuur word baie gemaak van die donker nag van die siel. Dit is tye wanneer gelowiges voel hulle het alle kontak met God verloor of hulle geloof word deur donkerte oorweldig. Een van die beroemdste voorbeelde is Moeder Teresa se onthulling oor haar ervaring dat God afwesig was in haar lewe – en dit oor baie jare. Jan van die Kruis het uitvoerig en aangrypend hieroor geskryf. Hierdie soort ervaring van verlatenheid is besonder intieme en teer gevoelens waaroor ‘n mens liewers moet swyg as om te vinnig te praat en, nog erger, maklik harde oordele te vel. Nog dwaser sou wees om dit as depressie te beskryf.

Die donker nag van die siel moet nie as depressie misverstaan word n ie. Dit is ‘n besonder intense geestelike ervaring waarin die gelowige mens om God worstel.

Maar daar is ‘n ander kant van die saak wat ook bedink moet word. Dit het te doen met die manier waarop sommige mense die mag van depressie oor hulle te bowe gekom het.

Ek dink in die tyd aan `n verhaal wat ek verlede jaar iewers lees van ‘n vrou wat vertel dat sy jare lank op anti-depressante was en steeds weer ‘n gevoel van geluk en tevredenheid ervaar het. Maar al die tyd het sy besef dat dit eintlik nie “normaal” is nie. Die lewe self kan nie net bloot gelukkig wees nie. As jy ‘n mens is, het jy jou tye van lig, geluk en vrede, maar daar is ook die tye van donkerte, angs en onrustigheid. Die lewe is alleen volledig wanneer dit ook pyn en lyding insluit, het sy geskryf. Trouens, sê sy, sy het gevoel dat sy geestelik nie gegroei het nie omdat sy nie uitgedaag is om moeilike sake te ervaar, aan te spreek en te oorkom nie. Sy het nie eg gelewe nie. Sy was in ‘n onnatuurlike kokon toegespin.

Sy het dus langsamerhand en met mediese begeleiding van die anti-depressante afgegaan en sy laat haar nog gereeld medies ondersoek. Sy het daarna die tye van swaarkry weer as moeilik ervaar. Maar, hierdie keer kon sy terugstaan, en sy kon besef dat sy hierdie swaarkry nie as ‘n lot moet beskou nie. Dit moes vir haar ‘n kans bied om anderkant uit te kom. Haar ervaring van hierdie moeilike tye het haar meer simpatiek gemaak teenoor ander mense wat ly. Haar donker tye het haar die goeie tye meer intens laat beleef en dankbaarheid by haar opgeroep. Maar meer nog, die donker tye het haar laat leef uit God se genade, weg van haar eie prestasie, het haar laat wag op God se leiding in haar lewe en het haar intens laat verlang na die volmaakte wanneer sy voluit by God sou wees – die Een wat die trane afdroog en die ewige lewe skenk.

In hierdie geval het die vrou genade ontvang om die rol van negatiewe gevoelens in haar lewe uit te daag. Voorheen kon sy dit nie regkry nie. Die negatiewe gevoelens het haar hele lewe oorheers en haar bestaan vergal. Dit was haar tye van depressie.

Tot op die dag dat sy gelukkig genoeg, afstand tot die negatiewe kon skep, dit kon bedink en daarvoor ook net soveel plek in haar bestaan toe te laat.