Ek wou eers iets anders oor Goeie Vrydag hier skrywe.
En toe, onverwags, beland hierdie berig uit vandag se Trouw op my rekenaar.
Dit vertel hoe die pous daarop aandring dat priesters in nouste kontak met gemeentelede bly. Hy noem as voorbeeld van sulke intieme kontak, die gebruik in sy kerk om siek lidmate te salf waardeur die priester baie naby aan die lidmate kom. Dit is nie die salwing wat vir die pous so belangrik is nie. Dit is eerder die kontak tussen geestelike leier en gemeentelede wat hy wil beklemtoon.
Met die woorde wil die pous uitspel watter verleiding dit vir geestelike leiers is om niks anders as maar net nog 'n bestuurder te word soos vele ander bestuurders in die besigheidswêreld. Die geestelike leier word 'n organiseerder wat aan die spits van 'n groot bedryf staan. Die predikant sit in 'n kantoor, bedink strategie, toets modelle, praat oor die "belangrike" dinge, en organiseer ander om geestelike werk te doen.
Vir so 'n geestelike bestuurder wag daar volgens die 76-jarige pous teleurstelling en ontnugtering. Hy weet. Hy het leeftye se ervaring.
Die afstandige geestelike hoor nie die dankwoord van die siek mens wat bemoedig voel deur 'n besoek, deur 'n gebed, deur 'n simboliese handeling waarmee God se seën oor die sieke versinnebeeld word. Hy of sy sien nie die warm blik van 'n lydende mens wat aangespreek voel deur die omgee van 'n besoek nie. Hy of sy kyk nie sy gemeentelede tuis en in die hospitale in die oë nie. Hy staan nie in die branding van die stryd nie.
Die geestelike leier sonder 'n daaglikse verkeer met ander gelowiges en sonder die wedersydse geneentheid wat daardeur opgeroep word, meen die pous, is bestem om uitgebrand te raak en met 'n verdorde hart rond te loop. Dit is wanneer 'n mens in die veld is, tussen die ander stry, dat 'n mens vervulling vind.
'n Mens kan die pous se woorde "vertaal" vir baie ander kerkverbande. Daar sit iets universeels in sy woorde.
Op Goeie Vrydag herdenk die kerk die bedieningsmodel van die Een aan wie dit behoort. Terwyl ek my boodskap voorberei vir môre se nagmaal, val dit my opnuut op hoe die lewe en werk van Jesus deurtrek is van die diens-motief.
Diens is in die konteks van die lydensverhaal nie 'n leë mode-woord nie. Dit is 'n diens waarin Jesus Homself prysgee en Homself nie meer laat geld nie.
Om dit te begryp kan 'n mens die kruisverhaal weer bedink: Die rower aan die kruis word die sinnebeeld van gelowige verwondering wanneer hy uitroep dat Jesus "onskuldig" gekruisig word. Dit is wanneer die motief van onskuld bedink word, dat die kruis 'n aangrypende simbool word. Dit is 'n verhaal oor Jesus se diens - oor die lydensweg wat gekies word ten koste van jouself, met die uitdruklike begeerte dat ander God kan ontmoet.
Die rower het dit gesien: hierdie Man, Jesus, die stukkend geslaande Kruiseling, is die beeld van onskuld, van Goddelike diensbetoning. En toe, toe hy, die rower, dit in Jesus herken, hoor hy ook van Jesus die salwingswoord: jy sal met my in die Paradys wees. So is hulle twee dan, die Kruiseling en die Rower, in 'n volmaakte eenheid in die teenwoordigheid van God.
Watter onoortreflike wisselwerking is daar tussen Jesus en die rower: hulle reik na mekaar uit. Hulle sien mekaar raak. Hulle hoor trooswoorde van mekaar. Die Rower sien die onskuld en dit laat hom verlang om by God te wees: dink aan my!, roep hy tot Jesus. En dan neem Jesus, oorstelpt deur die man se begeerte na God, hom saam die paradys in. Dit is 'n mistieke wederkerigheid en 'n onpeilbare vereniging. Die diens van Jesus, sy uitreiking na ander deur Homself prys te gee, gaan nie onopgemerk verby nie.
By hierdie punt, wil ek nou bedink, het 'n mens uitgekom by Goeie Vrydag as 'n liefdesdag. Die kruisverhaal waarin 'n Rower met liefdevolle ontsag die Onskuldige sien en verlang om by Hom te bly, vertel hoe hy die verlossende Liefdeswoord van die Kruiseling hoor dat hy in heerlikheid, in die paradys, getransformeer sal word.
Geen wonder dat die kerk steeds weer op Goeie Vrydag die nagmaal as liefdesmaal vier. Dit is die tyd dat die kerk die Liefdesoffer van die Lam herdenk - gegee ter will van almal wat ver van God weggeval het. Die Lam het naby aan ons gekom, as brood en wyn het Hy selfs deel van ons alledaagse, liggaamlike bestaan geword.
Hier is die artikel oor die Pous se opmerkings:
Priesters
verzaken hun opdracht als ze zich niet voortdurend ten dienst stellen
van hun 'kudde'. Met dat appèl leek paus Franciscus het belang van de
kerk te relativeren.
De
afgelopen dagen profileerde Franciscus zich al als een paus die zorg
voor zwakken en spirituele groei hoger op de agenda heeft dan het zo
strak mogelijk besturen van de kerk. 'Een goede priester is te herkennen
aan de manier waarop hij zijn mensen zalft',
preekte hij donderdag tijdens de chrismamis. Bij die jaarlijks terugkerende mis zegent de paus de olie voor ziekenzalving.
Het
zalven van zieken is wat Franciscus betreft 'een echte test'. Een
priester die zijn parochie nauwelijks of niet zalft, 'mist het mooiste,
en dat wat zijn priesterlijke hart diep kan raken'.
'De manager-priester raakt gedesillusioneerd''Wie
zichzelf niet dienstbaar opstelt, wordt een manager', waarschuwde de
paus. 'Een manager hoort nooit een warm, welgemeend woord van dank. Dat
is precies de reden dat sommige priesters geen bevrediging meer vinden,
teleurgesteld raken en hun hart verliezen.'
In sommige gevallen
worden geestelijken die zich niet eerst en vooral richten op hun 'kudde'
zelfs niet meer dan 'verzamelaars van antiek'.
Donderdag voegt Franciscus de daad bij het woord; hij
wast
dan de voeten van jonge Romeinse gevangenen. Het ritueel, dat pausen
normaal gesproken enkel uitvoeren op priesters, lijkt een van de eerste
uitingen van Franciscus' streven naar een 'arme kerk voor de armen'.
Eerder deze week werd bekend dat hij voorlopig niet gaat wonen in het
pauselijk paleis, maar in een
sober appartement.
